|
 Vóór je een cavia koopt
Als je erover denkt om een cavia te kopen, koop er dan eentje bij een goede fokker of een goede dierenwinkel. Veel dierenwinkels zijn niet goed of ronduit slecht. Stichting Dierbaar (ook op deze site staat er meer informatie over, namelijk op de pagina Stichting Dierbaar) geeft erkenningen uit aan dierenspeciaalzaken die aan de door hen opgestelde eisen voldoen - dit omdat de wet het niet meer verplicht stelt dat een ondernemer die een dierenwinkel wil beginnen over de nodige kennis en kwaliteit beschikt. Met andere woorden: iedereen kan een dierenwinkel beginnen, ongeacht of je iets van dieren weet of niet.
Waarom is het zo belangrijk bij een goed adres een cavia te kopen? Om diverse redenen, maar de reden die in verband staat met het wel of niet handtam zijn van een cavia, is dat een cavia pas handtam wordt als hij regelmatig met mensen in aanraking komt. Het alleen maar zíen van mensen in de winkel die zo af en toe voor de kooi blijven staan waar de cavia in zit, staat níet gelijk aan handtam zijn. Bij een goede fokker wordt een cavia handtam gemaakt vanaf de geboorte; en dat scheelt echt heel veel als jij jouw nieuwe diertje mee naar huis neemt.
 top
Wat is handtam?
Handtam betekent dat een dier het gewend is om vastgepakt te worden. Een cavia die blijft zitten als je hem op wilt pakken, is handtam. Maar een cavia die niet blijft zitten als je hem op wilt pakken, maar die het gewend is om opgepakt te worden en jou vertrouwt, is óók handtam. De ene cavia is de andere niet en sommige blijven altijd netjes zitten als je ze op wilt pakken en andere cavia's blijven nooit zitten, ook al kennen ze je nog zo goed.
Een cavia echter die als een idioot wegrent en je steeds blijft proberen te ontwijken als je hem op wilt pakken, en die ook dat gedrag vertoont als hij op schoot zit, is niet handtam.
top
Handtam zijn, gewend zijn of vertrouwen hebben?
Handtam zijn is niet hetzelfde als gewend zijn aan de omgeving en geen van beide zijn hetzelfde als vertrouwen hebben in de mens.
Handtam is als de cavia het gewend is om opgepakt te worden: hij is gewend aan de mensenhand en zal rustig blijven zitten op schoot of op de arm omdat hij weet dat het geen kwaad kan en dat het niet eng is.
Gewend zijn aan bepaalde omstandigheden, zoals de nieuwe kooi, de nieuwe cavia's, de nieuwe geluiden en geuren, betekent niet dat een cavia ook handtam is. Het kan best zijn dat hij geheel gewend is zijn omgeving, maar desondanks nauwelijks met mensen in aanraking is geweest; dan kent hij alles wat hij moet kennen om in die omstandigheden te leven, maar hij is het niet gewend om door mensenhanden opgepakt te worden.
Vertrouwen hebben in het baasje, is iets anders dan handtam zijn of gewend zijn aan de omgeving. Vertrouwen hebben is weten dat het goed is, ongeacht wat er gebeurd.
Handtam zijn, gewend zijn en vertrouwen hebben in de mens hebben natuurlijk wel met elkaar te maken.
top
Hoe wordt een cavia handtam?
Door te wennen aan mensen, door er aan gewend te raken opgepakt te worden en door mensen te vertrouwen, speciaal die ene mens die hem altijd oppakt.
Gewenning aan mensen en aan de mensenhand, kan niet vroeg genoeg beginnen. En dat geldt voor ieder dier en ook voor de mens. Ieder dier dat (en ieder mens die) gedurende zijn gewenningsperiode (de periode dat hij nog erg jong is) nooit met mensen in aanraking is geweest, zal nooit al zijn reserves tegenover mensen verliezen. Ook al kan hij mensen gaan accepteren en zich zelfs vertrouwd voelen bij hen, er zal altijd een zekere reserve blijven bestaan.
Als cavia's niet direct vanaf hun geboorte in aanraking zijn geweest en regelmatig op een liefdevolle manier kontakt hebben gehad met mensen en de mensenhand, zullen zij altijd een zekere reserve behouden. Deze reserve kan zich uiten in het niet op schoot willen zitten of het niet geaaid willen worden.
Met veel geduld en liefde zal er altijd nog wel het een en ander kunnen worden rechtgezet, maar de reserves blijven heel vaak altijd bestaan. Soms uit zich dat als een overdreven schrikreactie, soms ook dat een cavia altijd wat gespannen blijft op schoot. Soms ook dat een cavia net even een seconde later ontspant op schoot dan een cavia die die reserve niet heeft.
top
Hoelang duurt het voor een cavia handtam is?
Als de cavia goed is behandeld vanaf zijn geboorte en dagelijks is opgepakt, duurt het een paar weken voor hij gewend is aan zijn nieuwe baas en nieuwe thuis en het handtam maken duurt dan net zo lang; afhankelijk van de cavia ongeveer tussen de vier en acht weken, hoewel er natuurlijk altijd uitzonderingen zijn. Is de cavia geen mensen gewend, dan kan het langer duren; afhankelijk van de cavia ongeveer tussen de vier weken en de twaalf weken.
Heeft de cavia problemen omdat hij voorheen slecht behandeld is, dan is het niet alleen een kwestie van handtam maken en laten wennen aan zijn nieuwe omgeving, maar ook van de cavia het vertrouwen in de mens teruggeven; dit kan, afhankelijk van de soort problemen, tussen de twee maanden en een jaar duren. Bij ernstige problemen kan het zijn dat de cavia wel al handtam is na die periode, maar de mens nog steeds niet vertrouwt; dan duurt het wellicht twee jaar. Het kan ook zijn dat, ook al is de cavia gewend aan zijn nieuwe thuis en ook al is hij handtam, hij zijn vertrouwen nooit geheel terug krijgt en dat hij altijd wat angstig of afstandelijk blijft.
top
Handtam maken vanaf de geboorte
Handtam maken is niet iets mysterieus of iets ingewikkelds; het is een kwestie van regelmatig met de cavia bezig zijn. Pasgeboren cavia's mogen worden opgepakt om te controleren of ze in orde zijn en om te worden gewogen. De eerste week mogen ze iedere dag opgepakt worden, maar één à twee keer per dag is voldoende. Na de eerste week kunnen ze vaker worden opgepakt. Van belang is wel dat ze nooit te lang worden opgepakt, want ze moeten ook kunnen rusten. Met ze rondsjouwen of spelen is daarom beslist geen goed idee.
Als cavia's vanaf de geboorte wennen aan de mensenhand (opgepakt worden en in de hand gehouden worden) en aan de geur en het geluid van mensen, zullen ze leren dat mensen te vertrouwen zijn en dat ze niet bang voor mensen hoeven te zijn.
Als dit niet gebeurt met een cavia, blijft hij schuw, schrikachtig en angstig voor mensen en dat is heel vaak wat er gebeurt in dierenwinkels: de cavia's zitten in de kooi en horen en zien wel mensen, maar de enige twee keren dat ze opgepakt worden, is als ze in de kooi gezet worden en als ze eruit gehaald worden om verkocht te worden.
top
Handtam maken als de cavia ouder is
 Cavia is al redelijk handtam
Als je een oudere cavia (vanaf vier weken) hebt gekocht, kan hij al handtam zijn. Als je hem bij iemand hebt gekocht die daar aandacht aan heeft besteed, heb je een cavia in huis die al gewend is aan de mensenhand en die het gewend is om opgepakt te worden. Dat hij hier aan gewend is, wil echter niet zeggen dat hij aan jóu gewend is of aan jóuw handen. Vergeet niet dat hij van zijn oude huis naar een nieuw huis is gegaan. En in dat nieuwe huis, in jouw huis, is alles anders: de kooi, wat er in de kooi ligt en staat, de omgeving, de geuren, de geluiden en jij. Hij moet dan ook aan dat alles wennen.
Cavia is niet handtam
Als je een cavia hebt gekocht die niet handtam is gemaakt, wil dat niet zeggen dat hij nooit handtam wordt; het duurt alleen langer.
Omdat het zo belangrijk is dat een cavia al gewend is aan de menselijke hand en om opgepakt te worden, is het daarom altijd beter een cavia dáár te kopen waar de eigenaar gewerkt heeft aan het handtam maken van de cavia.
Cavia's met een verleden
Cavia's die niet goed zijn behandeld in hun vorige thuis, hebben altijd een verleden. En vaker wel dan niet problemen. Dat kan zich uiten in bijten, agressiviteit, onverschilligheid, hooghartigheid, angst, schrikachtigheid, schuwheid, zenuwachtigheid en ander abnormaal gedrag.
Ook zal de cavia dan vaak tegenspartelen, hard piepen of fluiten, niet eten, hard wegrennen, niet uit het nachthokje komen of verstard blijven zitten.
En als de cavia niet goed behandeld is in zijn vorige huis, heeft hij meestal ook geen goed voedsel gehad. Dit kan zich uiten in vitamine-tekorten, in te lange tanden en/of kiezen, in haken aan de kiezen, in ziektes, in infecties en in een verminderde weerstand. Ook kan hij te klein zijn of te weinig wegen voor zijn leeftijd.
Al deze problemen kunnen niet tegelijkertijd aangepakt te worden. Als de cavia ziek is, dient hij eerst beter te worden. Daarna, als hij dan enigszins gewend is, kan er begonnen worden met het handtam maken.
Het kan soms erg lang (soms wel jaren) duren voor cavia's met een verleden hun door slechte leefomstandigheden aangeleerde gewoontes en karaktertrekken hebben afgeleerd - en soms lukt dat nooit helemaal.
top
Stappenplan voor het handtam maken
Algemene richtlijnen zijn snel te geven:
De leefomstandigheden (zoals kooi, omgeving, inrichting kooi en menu) dienen in orde te zijn. Daarnaast dien je iedere dag aandacht aan je cavia te besteden, maar zó dat hij nog ruim voldoende rust krijgt.
Maar deze algemene richtlijnen leveren in de praktijk vaak problemen op. Niet omdat ze niet juist zijn, maar omdat ze veel vragen oproepen, zeker als het de eerste keer is dat je een cavia hebt en zeker als de cavia probleemgedrag vertoont. Daarom is er het stappenplan. Het stappenplan heeft als nadeel dat het erg dwingend is: doe dit nu, doe dat dan en doe het zolang. Maar als je niet weet wat je moet doen, is het stappenplan een houvast en een handige richtlijn. Als je wel weet wat je moet doen, heb je het stappenplan natuurlijk helemaal niet nodig!
Het stappenplan kan ook gevolgd worden door twee of meer baasjes tegelijk.
Iedere cavia is anders
En juist omdat iedere cavia anders is, kan het stappenplan alleen maar uitgaan van de gemiddelde cavia. Als je merkt dat je cavia al eerder aan een nieuwe stap toe is, of als je merkt dat je cavia juist nog niet toe is aan de volgende stap, dan pas je het stappenplan uiteraard aan.
top
De eerste dag
In het Stappenplan wordt over één cavia gesproken; dit is omdat het onhandig is om steeds de cavia/de cavia's te zeggen. Wat voor één cavia geldt, geldt ook als je twee of meer nieuwe cavia's hebt.
Nachthokje
Zet een nachthokje in de kooi. Het is een fabeltje dat een cavia zonder nachthokje eerder handtam zou zijn. En het is een even grote fabel dat hij mèt een nachthokje schuw zou blijven.
Een cavia met een nachthokje waar een flinke dot hooi inligt, heeft zo een veilige basis om zijn nieuwe omgeving te leren kennen. Eerst zit hij in het nachthokje, dan steekt hij zijn neus naar buiten als hij honger heeft of nieuwsgierig is en bekijkt zo de rest van de kooi en neemt de omgeving op. Dan waagt hij zich buiten het nachthokje, met de wetenschap dat, als hij iets nog eng mocht vinden, hij altijd terug kan gaan naar het veilige nachthokje. Een nachthokje geeft een cavia zelfvertrouwen. En een cavia met zelfvertrouwen is niet schuw.
De reden dat een cavia een nachthokje fijn vindt, heeft een reden. In het wild komen roofdieren van boven, niet alleen roofvogels, maar ook bijvoorbeeld wolven en vossen, die immers moeten 'bukken' om een cavia te pakken te krijgen. Als een cavia iets boven zijn hoofd heeft, weet hij dat hij geen gevaar van boven heeft te vrezen omdat die kant gedekt is.
Bij thuiskomst
De kooi en alles daarin dient in orde te zijn voor je de cavia haalt. Als je met de nieuwe cavia thuis bent gekomen, zet je hem in de kooi, je legt er verse groente in, en laat je hem met rust. Als anderen in het gezin hem willen zien, kan je hem laten zien, maar je geeft hem niet uit handen: je houd hem zelf vast, tegen je borst aan en je aait hem en spreekt hem geruststellend toe. Nadat de anderen hem gezien hebben, zet je hem in de kooi en dient iedereen hem met rust te laten. Dat houd ook in dat je geen harde muziek speelt of dat de tv hard aan staat, dat er niet constant voor de kooi heen en weer wordt gelopen en dat er geen onverwachte bewegingen worden gemaakt voor de kooi.
|
|
De kooi en alles er in dient
gereed te zijn vóór je je
cavia gaat halen. |
|
Als de cavia in zijn kooi
is gezet, leg je verse groente voor hem
neer. |
|
Twee uur na thuiskomst
Na twee uur ga je kijken bij de kooi. Je tikt tegen de kooi aan, zegt de naam van je cavia, beweegt het nachthokje voorzichtig een beetje en zegt zijn naam weer. Zo hoort de cavia dat er iemand in de kooi is. Terwijl je tegen hem blijft praten, voel je met je hand in het nachthokje tussen het hooi waar hij zit. Als je hem voelt, pak je hem op. Je blijft tegen hem praten. Als je hem zo niet te pakken krijgt, til je het nachthokje op en pakt hem dan op. Houd er dan wel rekening mee dat hij een spurt door het hok neemt.
|
|
Foto links: Beweeg het hokje
een beetje heen en weer zodat je cavia weet
dat er iemand aankomt. |
|
Foto rechts: Je kan ook
gewoon even aankloppen! |
|
|
|
Foto links: Steek je hand
voorzichtig in het hokje om te voelen waar
je cavia zit. |
|
Foto rechts: Je kan je cavia
onder zijn buik vastpakken en zo zachtjes
naar buiten trekken. |
|
|
|
Foto links: Als de cavia
half buiten zijn nachthokje is, kan je hem
met twee handen pakken. |
Sommige cavia's, zeker jonkies, zijn er erg goed in om zich los te wurmen en weg te rennen, nèt als je denkt dat je hem te pakken hebt. Laat je hierdoor niet uit het veld slaan: je bent heus niet de eerste en je zal ook niet de laatste zijn die pas na tien minuten de cavia te pakken heeft.
|
|
Foto links: Soms kost het
moeite om een cavia te pakken te krijgen! |
|
Als de cavia weg wil blijven
rennen, dien je hem iets steviger vast te
houden. |
|
Als je hem opgepakt hebt, houdt je hem tegen je borst aan en ga je zitten. Als je de cavia op je borst hebt, is dat niet alleen veiliger, maar ook vertrouwder. Veiliger omdat je, als je één hand om zijn kont hebt en hem met de andere hand aait, het direct voelt als hij weg wil. Dan leg je de hand waarmee je hem aait over zijn rug en zo houd je hem dan vast. En het is vertrouwder omdat de cavia dichter bij je gezicht zit en hij zo eventueel half onder je kin kan gaan zitten; dat vinden de meeste cavia's fijn en dat ze dit fijn vinden komt omdat ze dan iets boven hun koppie hebben en dat geeft een veilig gevoel. Als hij in je nek kruipt, let er dan op dat hij niet valt: als je een stoel met een hoge rugleuning hebt, kan hij natuurlijk niet vallen, maar let er dan op dat hij niet klem komt te zitten tussen je schouders en de stoelleuning.
|
|
De veiligste manier om een
cavia vast te houden en te dragen: met je
ene hand ondersteun je zijn kont en de andere
hand leg je over zijn bovenlijf heen. |
|
Hier zie je hoe dat eruit
ziet van de zijkant. Als de cavia rustig
blijft zitten kan je hem aaien. Blijft hij
niet rustig zitten, dan houdt je hem zo
vaast. |
|
Als hij constant tegenspartelt of bijna uit je hand glipt, houd hem dan gewoon vast zonder hem te aaien.
Houd hem vijf minuten op je borst - terwijl je steeds blijft praten tegen hem - en zet hem dan terug in de kooi. Zet hem niet in het nachthokje, maar erbuiten. Wellicht blijft hij dan (even) zitten; in ieder geval ziet hij zo de rest van de kooi even.
Een halve dag na thuiskomst
Als je hem 's middags of 's avonds gehaald hebt, haal je hem er één keer uit, maar heb je hem 's ochtends gehaald, dan haal je hem er nog een keer uit, ongeveer een halve dag na thuiskomst. Doe wat je de vorige keer ook gedaan hebt: tik eerst op de kooi, zeg zijn naam, tik op het nachthokje, zeg zijn naam, haal hem eruit en neem hem vijf minuten op je borst. Bij alles wat je doet, blijf je tegen hem praten. Als hij hevig tegenspartelt en je kan hem maar met moeite houden, houd hem dan vast met twee handen en aai hem niet.
top
De eerste week
De eerste week is er voornamelijk voor de cavia om te wennen aan de nieuwe omgeving; de nieuwe geluiden en geuren, de nieuwe kooi, datgene wat er in de kooi staat, en natuurlijk jou. Maar vergeet niet dat de cavia ook leert hoe de dagindeling is; hij leert wanneer de personen die in het huis leven wakker worden en wanneer ze naar bed gaan en hij dient zijn ritme hierop aan te passen. Net zo leert hij wanneer hij voedsel krijgt en wanneer er wat gebeurt; bijvoorbeeld het aanzetten van de tv of de radio, het aan- of uitdoen van lichten en wat voor achtergrondgeluiden er zijn, afhankelijk van in wat voor soort omgeving je leeft.
Reken er trouwens niet op dat je hem veel ziet; pas als hij zich zelfverzekerd genoeg voelt zal hij uit zichzelf uit zijn nachthokje komen, maar als dat nog niet zo is, zal hij de meeste tijd in zijn nachthokje doorbrengen. Daar is niets mis mee; het enige wat je moet opbrengen is geduld. Uiteindelijk zal hij heus wel uit zichzelf uit het nachthokje komen en de kooi gaan verkennen.
Uit de kooi halen
De eerste week dat je nieuwe cavia bij je is, haal je hem er minimaal twee keer per dag uit en houdt hem iedere keer een half uur tegen je borst aan (langer mag altijd). Voor je hem uit de kooi haalt, tik je op de kooi, zeg je zijn naam, tikt op het nachthokje of schudt dat een beetje heen en weer en je zegt weer zijn naam. Terwijl je hem oppakt, of probeert op te pakken als hij weg rent, blijf je tegen hem praten. Probeer om hem van de zijkant te benaderen. Roofdieren komen van boven en een hand die van boven komt en die hij nog niet kent, geeft de cavia de indruk van een mogelijk roofdier. Benader hem daarom van de zijkant, maar als dit niet mogelijk is omdat hij wegrent en je hem niet te pakken krijgt, kan je hem ook met twee handen in een hoekje drijven en hem dan pakken. Dit is niet bevordelijk voor de zenuwen van de cavia, maar omdat hij toch moet wennen aan jou, is dit, als je hem op geen andere manier te pakken kan krijgen, de enige manier om hem toch te pakken te krijgen. Maar probeer het in eerst instantie met de benadering van de zijkant.
Aan anderen laten zien
Als je wilt, kan je je nieuwe cavia aan anderen laten zien, maar blijf hem zelf vasthouden en geef hem niet uit handen. Laat anderen hem ook niet aaien, maar laat ze hem alleen maar bekijken. Je cavia moet al aan zoveel nieuwe dingen wennen en als hij dan ook nog van hand tot hand gaat, is dit alleen maar stressverhogend.
Op schoot nemen
Als je wilt kan je proberen of je cavia op schoot wil zitten. Als hij dat niet eng vindt, en als jij het fijner vindt om hem op schoot te hebben dan hem tegen de borst aan te houden, dan is dat prima. Maar als hij probeert weg te komen, houdt hem dan voorlopig alleen maar tegen je borst aan.
|
|
Twee verschillende manieren
om je cavia op schoot te nemen. Er zijn
er nog veel meer want de meeste cavia's
draaien als ze op schoot zitten! |
|
Als je cavia rustig blijft
zitten kan je hem aaien, maar als hij onrustig
is, moet hij eerst wennen aan het op schoot
zitten. |
|
Praten
Praat veel tegen je cavia, ook als hij in de kooi zit. Op die manier leert hij je stem kennen en te herkennen.
Groenvoer
Je kan het groenvoer aan de andere kant van de kooi leggen zodat hij zijn nachthokje wel uit moet komen als hij wil eten, maar dat is absoluut geen noodzaak. Je kan het net zo goed voor het nachthokje neerleggen zodat hij erbij kan door alleen maar zijn neus buiten het nachthokje te steken. Uiteindelijk wil je dat hij zich zo snel mogelijk veilig en vertrouwd voelt in zijn hok.
Ergens onder kruipen
Wat veel cavia's fijn vinden, is om ergens in te kruipen, zoals je trui of een jasje, of om ergens onder te kruipen, zoals een doek of een handdoek. Als je dit leuk vindt en jouw cavia vindt het ook leuk, kan je je cavia onder je trui laten lopen; gewoon de boord van je trui optillen en kijken of hij er onder kruipt. Een doek of handdoek kan ook goed dienst doen; het voordeel hiervan is dat er geen scherpe cavianagels over je vel krassen als je cavia besluit om via je arm naar boven te lopen of als je geen shirt onder je trui aanhebt.
|
|
Cavia's kruipen overal onder
en in! Zo ook in je mouw. Dat is namelijk veilig en ook nog
eens gezellig! |
Voeren
Als je al ontdekt hebt wat je cavia erg lekker vindt, kan je dat aan hem voeren terwijl hij op schoot zit - als hij tenminste rustig op schoot blijft zitten. Zo leert hij dat hij van jou lekkere dingen krijgt en dat versterkt de band!
Je kan het ook aan hem voeren als hij in de kooi zit. Je kan zijn naam zeggen en het voedsel voor het nachthokje houden. Als hij eenmaal door heeft dat jouw hand zien in kan houden dat er iets lekkers is, zal hij sneller geneigd zijn om naar je toe te komen.
top
De tweede week
In de tweede week begint je cavia te wennen aan zijn nieuwe omgeving, aan jou en aan het dagelijks ritme. Wellicht komt hij al even of regelmatig uit zijn nachthokje om de kooi te verkennen of om te eten uit de voerbakjes. Maar als hij dat niet doet, is er niets aan de hand, dan duurt het simpelweg wat langer.
Uit de kooi halen
Neem je cavia minstens twee keer per dag uit de kooi. Houdt hem tegen je borst aan of zet hem op je schoot. Volg de methode van tegen het hok tikken, zijn naam zeggen, het nachthokje bewegen en weer zijn naam zeggen voor je hem oppakt. Als je hem (nog) niet te pakken krijgt als hij in zijn nachthokje zit, kan je hem in een hoek drijven en hem zo oppakken, maar als je hem in zijn nachthokje kan pakken, is dat ook prima. Als je moeite hebt om hem uit het nachthokje te krijgen, kan je het nachthokje optillen als je hem vasthebt. Als hij zich dan alsnog loswurmt uit je hand, moet je toch twee handen gebruiken en het nachthokje even buiten de kooi zetten.
Op schoot nemen
Je kan je cavia net zolang op schoot nemen als je wilt, maar houdt er rekening mee dat hij zal moeten plassen en poepen na een tijdje, en dat hij ook rust moet krijgen.
Praten
Ook als je je cavia niet op schoot hebt, is tegen hem praten een goede manier om hem te laten wennen aan je stem. Cavia's zijn meesters in het herkennen van stemmen en al snel zal hij jou herkennen, alleen maar aan je stem!
Voeren
Je kan doorgaan met hem datgene voorhouden wat hij lekker vindt; dat kan je zowel doen als hij op schoot zit of als hij in de kooi zit.
Ergens onder kruipen
Ook kan je rustig doorgaan met het gebruiken van een doek of handdoek waar hij onder kan zitten als je hem op schoot hebt - en als je cavia het fijn vindt om in een kledingstuk dat je draagt, te kruipen, is dat ook prima. Na verloop van tijd zal hij de bescherming daarvan niet meer nodig hebben en rustig op schoot blijven zitten.
top
De derde week
Als je cavia vanaf zijn geboorte is gewend aan mensen en opgepakt worden en hij verder ook normaal en gezond is, zal hij nu redelijk gewend zijn aan zijn omgeving, aan jou en aan het ritme van het huis waar hij in leeft. Als hij dat niet is, dan ga je gewoon stug door met hem laten wennen, want dat komt heus wel!
Op schoot nemen
Je cavia iedere dag op schoot nemen of tegen de borst aannemen, is nog steeds nodig, maar je kan het beperken tot eenmaal per dag als je meer cavia's hebt. Dat dient dan wel minimaal een half uur te zijn. Heb je er één, dan is minimaal twee keer per dag nodig.
Praten
Praten blijft belangrijk; niet alleen in de derde week, maar in de rest van het leven van je cavia. Door tegen hem te praten, laat je hem weten hoe je je voelt, wat er aan de hand en wat er gaat gebeuren. Ook als je het zelf niet hoort, kan je cavia toch nog alle nuances en intonaties van je stem horen.
Voeren
Als je cavia niet uit je hand eet, is er niets aan de hand. Als je wilt, kan je doorgaan met oefenen, maar als je er geen prijs op stelt, is er ook niets aan de hand als je ermee stopt - of als je het nooit geoefend hebt. Een cavia wordt niet alleen handtam door uit de hand te eten; het is een hulpmiddel, en als hij dat niet wil, kan het best zijn dat hij dat nooit wil. Sommige cavia's doen dat nu eenmaal nooit.
Controles
Waar je nu mee moet beginnen is hem te laten wennen aan de houdingen die hij in moet nemen zodat je hem kan controleren, en hij zal moeten wennen aan het feit dàt je hem controleert. Je zal zijn nagels moeten knippen na verloop van tijd (over het algemeen is dat pas nodig als de cavia ouder is dan een jaar), zijn oren en ogen moeten controleren, zijn tanden moeten controleren, zijn geslachtsdelen moeten controleren en zijn vacht moeten controleren. Alleen door hem regelmatig te controleren, kan je zien of er iets mis is.
De houding die jij aanneemt om hem te controleren, is persoonsgebonden en je dient uit te zoeken wat voor jou het makkelijkst is. Daar dien je zijn houding op aan te passen, maar natuurlijk moet hij dit wel leren.
Als je een jonge cavia hebt, hoef je nog niet zijn nagels te knippen, maar als je hem nu alvast leert dat je aan zijn voeten en nagels zit, zal hij daar, als je de nagels wel moet knippen, aan gewend zijn. Je doet dit iedere dag, net zolang je cavia eraan gewend is; dan hoef je het nog maar één keer per week te doen.
Je dient hem op schoot te nemen of op tafel te zetten, maar altijd zo dat het een gemakkelijke houding voor jullie beiden is.
Nagels
Pak één voor één zijn pootjes en bekijk zijn nagels. Stel hem gerust door tegen hem te praten. Bedenk iets dat je steeds kan zeggen als je dit doet, zodat hij uiteindelijk door de toon van je stem of door de specifieke woordvolgorde zal weten dat je dat gaat doen of wilt doen.
Zeg bijvoorbeeld: "Ik ga je nagels controleren. Blijf maar even stil zitten, dan is het zo gebeurd."
|
|
Het controleren van de nagels
van de voorpoot. Om zijn andere poot te
controleren, draai je de cavia om op je
schoot. |
|
Het controleren van de nagels
van de achterpoot. |
|
Ogen
Ogen zijn makkelijk te controleren door er alleen maar naar te kijken. Er komt wellicht een tijd dat je cavia zo oud is dat hij zijn ogen niet meer zelf kan schoonmaken. Als je een jonge cavia hebt lijkt het vreemd om daar nu al rekening mee te moeten houden of er zelfs maar aan te denken dat er ooit een tijd komt dat je cavia eens oud is, maar alles waar je hem nu aan laat wennen, is profijt voor later. Je aait met je hand over zijn koppie, beginnend bij de neus en zo naar achteren. Je komt dus niet aan de ogen, maar je went hem er zo wel aan dat je hem op die manier kan aanraken. Als je hand over zijn koppie gaat, zal hij waarschijnlijk uit een automatisme zijn ogen sluiten. Of hij zal zijn kop met een ruk optillen.
Oren
Je dient zowel de binnenkant als de buitenkant van de oren te controleren. Neem een oortje voorzichtig tussen twee vingers en kijk in het oor. Draai het oortje dan zodat je de achterkant kan zien. De cavia kan met zijn kop schudden of een beweging met zijn kop maken zodat het oortje uit je vingers schiet; knijp daarom nooit in het oortje.
|
|
Het controleren van de oren
aan de buitenkant. |
|
En het controleren van de
oren aan de binnenkant. |
|
Tanden
Tanden controleren is iets wat de meeste cavia's in het begin niet leuk vinden. Maar als je geen druk uitoefent en het voorzichtig doet, zal iedere cavia hier aan wennen. Het handigst gaat het als je één hand over zijn koppie legt en met de vingers van die hand de bovenste lippen opentrekt en met de vingers van je andere hand de onderste lippen zachtjes opentrekt.
|
|
Met je ene hand houd je
het hoofdje van de cavia vast en je andere
hand houd je losjes onder zijn kin.
|
|
|
Met de hand waarmee je het
koppie vasthoudt ga je naar voren zodat
je met je wijsvinger en duim bij de bek
kan komen. Je trekt zachtjes het hoofdje
een beetje omhoog en houdt met je vingers
het bekje open. |
|
|
Met de hand die je aan de
kin hield, kan je het bekje wijd opensperren
zodat je alle tanden goed kan zien. |
Vacht
Als je de vacht controleert, dien je ook de huid te contoleren, omdat juist aan de huid meestal de eerste verschijnselen van een ziekte zichtbaar zijn. Om te kunnen controleren of de vacht en de huid er goed uitzien, dien je de haren tegen de groeirichting in te strijken en tegen de haren instrijken vinden de meeste cavia's niet leuk. Doe dit daarom dan ook voorzichtig en wees niet verbaasd als je cavia geërgerd reageert. Strijk ook niet de gehele vacht in één keer tegen de haren in, maar doe dat met een klein plukje.
|
|
Voor het controleren van
de 'onderkant' kan je je cavia in het holletje
van je arm leggen. Je ene arm (op de foto
de linkerarm) houdt de cavia vast en met
de ander kan je zowel de buik vasthouden
als de vacht onderzoeken. |
|
|
Een andere manier is om
je bovenbenen wat hoger te plaatsen dan
je lichaam (door met je voeten op een krukje
te gaan zitten bijvoorbeeld) en dan de cavia
tegen je bovenbenen aan te leggen. Zo ligt
hij automatisch in een hoek met zijn hoofd
het hoogste en dat is minder eng voor cavia's
dan helemaal plat liggen. |
|
|
Als cavia's van jongs af
aan geleerd worden op hun rug te liggen,
heb je daar later profijt van als je hun
buik moet bekijken. Deze cavia is drie weken
oud en begint het al aardig te leren! |
top
De vierde week
Je cavia is nu redelijk gewend aan zijn nieuwe thuis en alles wat daarbij hoort. Hij zal regelmatig uit zijn nachthokje komen en hij zal niet meer zo snel schrikken van bewegingen buiten de kooi.
Los laten lopen
In de vierde week kan je hem los laten lopen op de grond. Uiteraard moet de plek waar hij losloopt caviaveilig zijn (zie daarvoor Nieuw thuis) en dien je hem in de gaten te houden. Als hij eenmaal gewend is aan het loslopen kan je hem rustig een paar uur laten loslopen, maar in het begin is het beter om met een kwartiertje te beginnen en dat dan langzaam uit te bouwen.
Uit de kooi halen
Wellicht gaat het uit de kooi halen al makkelijker, maar als je cavia nog steeds rondrent als je hem wilt pakken, moet je niet wanhopen: de dag dat hij rustiger wordt, komt vanzelf. Iedere cavia heeft een ander karakter en bij de ene cavia duurt het langer dan bij de andere voor hij rustig blijft zitten als je hem wilt pakken. Onthoudt echter wel dat sommige cavia's nooit rustig blijven zitten als je hen wilt pakken! Dat zit dan gewoon niet in hun karakter.
Op schoot nemen
Je cavia zal nu gewend zijn aan het op schoot zitten en aan jou en jouw geuren. Als dat nog niet zo, dan ga je rustig door met het op schoot nemen en met het knuffelen en aaien terwijl je hem toespreekt, want uiteindelijk zal hij er wel aan wennen en het wel fijn vinden.
Voeren
Sommige cavia's vinden het heel leuk om voedsel uit je handen te pakken (of te grissen!) en andere vinden daar niets aan en kijken je aan alsof je gek bent geworden. Het is gewoon een kwestie van uitproberen of jouw cavia het wil of niet. Als hij het niet doet, wil dat niet zeggen dat hij niet handtam is, alleen maar dat hij daar geen zin in heeft.
Ergens onder kruipen
Je cavia zal het niet meer nodig hebben om ergens onder te kruipen, maar sommige cavia's blijven het leuk vinden en er is natuurlijk niets op tegen!
Controles
Je dient je cavia iedere week te controleren (zie ook pagina Controle) maar ook die dingen die je nog niet hoeft te doen (zoals nagels knippen als je een jonge cavia hebt) kan je alvast droog oefenen. Eén keer per week is nu voldoende.
Praten
Uiteraard blijf je praten tegen je cavia. Dat is namelijk ook heel gezellig!
top
De tweede maand
De eerste vier weken zijn achter de rug en als je cavia vanaf zijn geboorte handtam is gemaakt en verder geen nare ervaringen heeft beleefd, is jouw cavia nu goed gewend aan zijn levensomstandigheden (kooi, omgeving, geluiden, geuren et cetera) en aan het levensritme (lichten aan, opstaan, voedertijd et cetera). Dat hij goed gewend is, hoeft overigens niet te betekenen dat hij al helemaal handtam is of dat hij rustig blijft zitten als je hem wilt pakken. Dit hangt van de cavia af; de ene is daar sneller mee dan de ander.
Blijven oefenen
Dat wat je de voorgaande weken hebt gedaan, blijf je gewoon doen. Dus je cavia uit de kooi halen, op schoot nemen, hem uit de hand voeren als je dat wilt en tegen hem praten. Je zal vanzelf bepaalde gewoontes ontwikkelen die, als het goed zijn, afgestemd zijn op de voor- en afkeuren van je cavia. Als je goed naar je cavia kijkt en luistert, weet je al snel wat hij wel en niet leuk vindt.
Blijven controleren
Je dient je cavia net zo lang 'droog' te blijven controleren tot hij daar volkomen aan gewend is. De controles die je iedere week moet uitvoeren, doe je natuurlijk ook.
Helemaal gewend!
Aan het eind van maand twee zal je merken dat je cavia helemaal gewend is aan zijn nieuwe thuis en dat jij helemaal gewend bent aan je cavia!
|
|
Vergeet het belangrijkste
niet: genieten van je cavia is waar het
om gaat!
Lekker op schoot zitten en
aaien en knuffelen! |
top
Vragen en problemen
Heb je het stappenplan gevolgd en heb je alsnog een vraag? Of doet je cavia niet wat hij, volgens het stappenplan, zou moeten doen? Bedenk je dan eerst dat een cavia een levend wezen is met een unieke persoonlijkheid en een uniek karakter die je niet zo makkelijk onderbrengt in tabellen en statistieken; kortom: het gedrag van jouw cavia kan altijd anders zijn dan het gemiddelde!
En juist omdat er zoveel andere mogelijkheden zijn dan dat wat beschreven is in het stappenplan, volgen hier de meest gestelde vragen en problemen. Kan je jouw vraag of probleem hier niet bij vinden? Kijk dan op de pagina Contact voor overige mogelijkheden.
Mijn cavia blijft op schoot niet stilzitten.
Alles is een kwestie van wennen en zo ook het op schoot zitten. Normaalgesproken zal een cavia redelijk snel (van een paar dagen tot een paar weken) leren om redelijk rustig op schoot te blijven zitten.
Als je cavia zo erg tegenstribbelt dat het niet meer fijn is, kan je hem uit de kooi nemen als het voedertijd is en hem dan de hapjes op schoot geven. Op die manier leert hij dat op schoot zitten niet eng is en zal hij die situatie leren associëren met lekker eten, dus met iets positiefs - en daar gaat het uiteindelijk om.
top
Mijn cavia vindt het niet fijn als ik hem aai.
Cavia's moeten wennen aan geaaid te worden en de ene cavia leert dat sneller dan de andere. Gewoon geduld hebben en het komt vanzelf!
De meeste cavia's hebben er een gigantische hekel aan om tegen de haren in te worden gestreken en sommige cavia's hebben een aantal plekjes die zo gevoelig zijn dat het ze irriteert als je er aan komt of als je hem daar aait. Mocht het laatste het geval zijn, dan zit er niets anders op om voortaan niet meer die plekjes te aaien.
top
Mijn cavia wil niet uit mijn hand eten.
Dan maar niet! Er is niets mis met een cavia die weigert om uit je hand te eten. Je kan het vergelijken met een hond die een poot geeft; het is een kunstje, aangeleerd door de mens. Alleen zijn cavia's eigenwijzer dan honden: de een wil best uit je hand eten, de ander weigert het pertinent en je kan het niet aanleren. Dat hoeft ook niet want wel of niet uit de hand eten heeft niets met tamheid te maken.
top
Kan ik mijn cavia niet beter eerst rustig een paar weken in de kooi laten zitten?
Nee. Zo leert hij nooit hoe het is om met mensen om te gaan. Direct oefenen, vanaf dag één dat hij bij je is, is het enige juiste.
top
Mijn cavia bijt. Wat moet ik doen?
Cavia's kunnen bijten om veel redenen en vaak is bijten geen bijten. De redenen waarom een zieke cavia kan bijten, vind je op de pagina Ziektes A-M en de redenen waar een gezonde cavia kan bijten vind je op de pagina Gedrag.
top
Mijn cavia blijft maar in het nachthokje zitten. Ik zie hem nooit!
Je cavia moet een reden hebben om uit zijn hokje te komen en wel een reden die hij logisch vindt! Dus dien je het hem ook buiten zijn nachthokje aangenaam te maken. Natuurlijk zal hij naar buiten komen om te eten en te drinken, maar een andere goede reden om naar buiten te komen is als jij dichtbij de kooi iets doet. Wat dat is, maakt niet uit, zolang hij je maar kan zien. Als hij ondanks dat er nog niet uitkomt, is de meest simpele oplossing om hem uit zijn kooi te halen en hem bij je te nemen. Als je bijvoorbeeld achter de pc zit of tv kijkt, is het leuk en gezellig om je cavia bij je te hebben. Als hij met andere cavia's in de kooi zit, is dat aanleiding genoeg om uit het hokje te komen, want twee of meer cavia's hebben altijd wel een reden om iets te doen. Een reden temeer dus om niet één, maar twee cavia's te nemen.
top
Mijn cavia stribbelt heel erg tegen als ik hem wil pakken!
Dat komt omdat hij het eng vindt en het niet gewend is om opgepakt te worden. De enige remedie daartegen is hem juist vaak oppakken. Op die manier leert hij dat dat niets is om bang voor te zijn. Als je bang bent dat je hem laat vallen of dat hij uit je handen glipt, zit er niets anders op dan wat meer kracht uit te oefenen op zijn lijfje zodat je hem stevig beet hebt. Je kan ook over de kooi gaan hangen als je hem oppakt zodat je hem direct op je borst kan zetten. Mocht hij dan alsnog wegglippen, dan valt hij in de kooi en dat is dan niet zo hoog.
top
Mijn cavia is heel bang. Wat moet ik doen?
Wat je ook bij een niet-bange cavia zou doen, maar dan met veel meer geduld: hem laten wennen aan zijn nieuwe omgeving en aan jou. Ook hele bange cavia's leren uiteindelijk dat er niets is om bang voor te zijn, maar het duurt veel langer. Een andere cavia erbij zetten kan goed uitwerken, tenminste als de cavia niet bang is voor andere cavia's. Hij kan dan aan het gedrag van de andere cavia zien dat er niets is om bang voor te zijn. Het beste maatje voor een bange cavia is een onverstoorbare cavia die de leiding op zich neemt.
top
Mijn cavia is heel schuw? Wat nu?
Gewoon doorgaan met hem laten wennen aan de nieuwe omgeving en aan jou. Zelfs de meest schuwe cavia wordt uiteindelijk minder schuw - maar je hebt wel veel geduld nodig. Een tweede cavia in de kooi zetten kan veel goed doen omdat de schuwe cavia dan een voorbeeld kan nemen aan de andere cavia. Het beste maatje voor een schuwe cavia is een rustige cavia die redelijk aktief is.
top
Ik doe alles wat ik moet doen, maar mijn cavia blijft bang en schuw!
Als je echt alles hebt gedaan wat je dient te doen, dan is het een kwestie van volhouden! Ook de meest schuwe en bange cavia zal uiteindelijk minder schuw en minder bang worden - alleen duurt het (veel) langer dan bij een cavia die niet bang en schuw is.
top
Als ik mijn cavia op de grond zet, doet hij niets. Hij blijft gewoon zitten.
Er moet een reden zijn voor je cavia om te gaan lopen. Als hij op een kaal stuk grond wordt gezet, is daar, vanuit cavia-oogpunt, niets aan. Derhalve dien je de grond aantrekkelijk te maken voor hem. Maak een ren, zet die vol met dozen zodat hij er in kan lopen, leg oude handdoeken neer die je verfrummelt neerlegd zodat hij er onder kan lopen en er op kan klimmen, leg lekkere hapjes neer op verschillende plekken zodat hij die hapjes op gaat zoeken en maak er, kortom, een aangenaam cavia-oord van! Heel vaak zullen twee cavia's veel eerder geneigd zijn om ook kale stukken grond te verkennen dan één cavia.
top
Probleemcavia's
Probleemcavia's zijn géén probleemcavia's; het zijn gezonde, normale cavia's die door hun slechte ervaringen met de mens, of doordat ze slecht behandeld zijn door de mens, problemen hebben gekregen. En deze problemen uiten zich in bepaald gedrag dat wij ongewenst achten. Voor de cavia echter is dat gedrag niet alleen correct in die situatie, maar ook enige gedrag dat hij op dat moment en in die situatie kan uiten. Een andere mogelijkheid heeft hij niet.
Problemen kunnen op allerlei manieren ontstaan, maar de meest voorkomende zijn:
- te veel cavia's in een te kleine kooi
- te vaak zwanger worden
- te jong zwanger worden
- te jong bij de moeder weg
- te vaak van eigenaar moeten wisselen
- ruw behandeld worden
- ruw opgepakt worden
- altijd alleen zitten zonder aandacht te krijgen
- nooit rust krijgen
- als speelgoeddier dienen voor te jonge kinderen
- slecht behandeld worden op allerlei manieren
En er zijn nog veel meer manieren waarop cavia's problemen kunnen krijgen, want de omstandigheden waaronder en de conditie waarin sommige cavia's worden gevonden voor ze bij de opvangcentra terechtkomen of voor ze eindelijk bij een goed baasje terechtkomen, is ronduit schrijnend en schandalig.
Agressiviteit
Cavia's hebben weinig manieren om zich te verdedigen tegen aangedaan onrecht, maar één van de reacties die ze kunnen hebben, is door agressief te worden, zowel tegen andere cavia's als tegen mensen. Agressiviteit uit zich in bijten, uitvallen en dominant gedrag.
Ik heb een aantal agressieve cavia's gehad.
Mijn zeugje Cilly kwam op de leeftijd van 1,5 jaar bij mij. Ze had toen al drie nestjes gehad. Dat was in de dierenwinkel gebeurd. Cilly was het resultaat van doorfok. Ze was, met haar 1,5 jaar, net een cavia van zes weken oud: heel dun, heel smal en heel mager. En ze had een rattenneus; een heel smal neusje dat snel ontstaat bij doorfok. Ze kon niet tegen groenten waar veel water in zat, zoals komkommer, ijsbergsla en sla, maar ook andijvie, tomaat en maïs kon ze niet verdragen: ze kreeg er verschrikkelijke diarree van. En ze was agressief; zowel tegen zeugjes als beertjes als tegen mij en ze beet waar en wanneer ze maar kon.
Na mislukte pogingen om haar bij een andere cavia te zetten, zette ik haar alleen en toen kwam ze tot rust. Iedere dag nam ik haar op schoot, ontweek haar gebijt en aaide haar. In het begin vond ze er helemaal niets aan, maar ik zette door en na een jaar beet ze helemaal niet meer en vond ze het zelfs wel een beetje leuk om op schoot te zitten. De rest van haar leven heeft ze alleen gezeten en zo was ze gelukkig: ze had in de dierenwinkel zoveel stress ondervonden, dat alleen zitten de beste optie was.
Dat Cilly het uiteindelijk wel leuk vond om op schoot te zitten, wil niet zeggen dat iedere cavia dat fijn vindt of fijn gaat vinden. Mijn zeugje Cleo, die heel erg beet en erg agressief was toen ze bij mij kwam, vindt er nog steeds niets aan op om schoot te zitten en ik dwing haar niet om iets te doen waar ze geen zin in heeft. Als je merkt dat je cavia, na al je inspanningen, nog steeds niet op schoot wil zitten, zit er niets anders op dan hem in zijn waarde te laten en hem niet te dwingen.
Angst
Angst is een normale reactie op iets wat eng is, maar soms zijn er zulke nare dingen gebeurd in het verleden van de cavia dat hij alles eng vindt. Angst uit zich in schrikachtigheid, schuwheid, zenuwachtigheid, hard wegrennen of juist verstijfd blijven zitten en trillen.
Ik heb verschillende zeer angstige cavia's gehad.
Mijn zeugje Laila is daar een voorbeeld van. Ze kwam bij mij toen ze net geen jaar was en als ik haar wilde oppakken, rende ze hard weg. Als ik haar dan eenmaal te pakken had, bleef ze verstijfd zitten trillen. Voor alles was ze bang en alles was eng: andere cavia's, nieuw voer, een nieuw nachthokje, de kooi die verschoond werd, op de grond lopen, mijn hand in de kooi, een cavia die tegen haar aankwam, cavia's die ruzie hadden... Je kan het zo gek niet bedenken of ze was er bang voor.
Orde en regelmaat was belangrijk voor haar zodat ze wist waar ze aan toe was: ik gaf hetzelfde soort voer op dezelfde tijdstippen, en liet alles zoals het was in de kooi en veranderde niets aan de inrichting. Ik liet haar niet loslopen, omdat dat helemaal eng was, en ik nam haar iedere dag op hetzelfde tijdstip op schoot.
Nu, drie jaar later, is ze nog steeds een zenuwpees - een beetje. Maar een nieuw nachthokje vindt ze niet meer eng, evenmin als op de grond los lopen. En ze vindt het nu heerlijk om op schoot te zitten en geaaid te worden.
Ik heb nog steeds geen idee wat er in de tijd is gebeurd voor ze bij mij kwam, maar ik weet wel dat de meeste problemen zich met veel liefde en veel geduld laten oplossen.
Onverschilligheid
Cavia's die onverschillig zijn, zijn dominant. Ze hebben zoveel zelfvertrouwen dat het hen niets meer uitmaakt wat er gebeurt en ze laten zich dan zeker niets meer aan de mens gelegen liggen. Onverschilligheid, hooghartigheid of desinteresse zijn alle abnormale gedragingen bij een cavia. Een cavia is, ook al is hij nog zo dom, altijd geïnteresseerd in, zoniet mensen, dan toch zeker andere cavia's.
Ik heb een aantal zeer onverschillige en hooghartige cavia's gehad; maar mijn zeugje Gwendolyn sloeg werkelijk alles. Ze kwam bij mij toen ze twee jaar was en ze stierf twee jaar later; en ik heb nooit kontakt met haar kunnen krijgen. Ze woonde samen met Baderon en hoewel ze accepteerde dat hij er was, zijn ze nooit dikke vriendjes geweest. Ze deden alles apart en zelfs na al die tijd heb ik ze nooit kunnen betrappen op een gezellig onderonsje, laat staan dat ik Gwen ooit heb gezien terwijl ze zelfs maar enige interesse in Baderon toonde.
Ik weet niet waarom ze zo is geworden, maar ik weet wel dat al mijn pogingen om haar aaien en knuffelen fijn te laten vinden, op niets uitliepen. Ze zat heel rustig op schoot en liet zich gelaten aaien, maar ze vond het niet fijn. Of, om het juister te zeggen: het maakte haar niets uit of ze wel of niet op schoot zat en het maakte haar niets uit of ze wel of niet geaaid werd. Ze wachtte gewoon tot het over was.
Oplossingen
De meeste problemen laten zich oplossen met liefde en geduld - soms met heel veel liefde en nog veel meer geduld. Je kan het Stappenplan volgen voor iedere nieuwe cavia, dus ook voor een cavia die problemen heeft. Het kan alleen veel langer duren voor de cavia handtam is, gewend is aan de omgeving en aan jou, en jou zijn vertrouwen heeft geschonken. En soms lukken één of meerdere van die dingen nooit. En soms verminderen de problemen wel, maar gaan ze nooit helemaal weg. Dan dien je de cavia in zijn waarde te laten en hem het leven te geven dat hij fijn vindt en waar hij gelukkig mee is en dan dien je te accepteren dat je er alles aan gedaan hebt om van hem een zo normaal mogelijke cavia te maken.
Uiteindelijk is iedere cavia een uniek individu en dat dien je te respecteren, zowel de leuke als de eventueel minder leuke dingen.
|
home