De Grote Cavia: algemene en bijzondere informatie over cavia's.




































Wanneer is een cavia te dik? Wat kan je ertegen doen? En moet je er wel iets tegen willen doen?

 

Wanneer is een cavia te dik?
Hoe wordt een cavia dik?
Zwaar of dik? Groot of dik?
Hoe weet je of jouw cavia te dik is
Mijn dierenarts zegt dat mijn cavia te dik is
Cavia te dik? Doe dit nooit!
Cavia te dik? Dit kan je doen
Te dik en zwanger?
Te dik door ziekte



Wanneer is een cavia te dik?

Eigenlijk nooit. Een kenmerk van een cavia is dat hij mollig moet zijn, plomp, nogal bol, stevig, gezet, dikkig, rond. De kans dat een van jouw cavia's te dik is, is dus miniem.
Een cavia heeft, net zoals ieder dier, de mogelijkheid tot het opslaan van vet. Deze vetdepôts bevinden zich bij de cavia voornamelijk onder/naast de voorpoten in de oksels en onder/naast de achterpoten in de liezen. De meeste cavia's hebben geen vet bij de liezen, maar wel een kleine reserve in de oksels. Je kan dit ook voelen. Een reserve is niet zichtbaar, belemmert de cavia in geen enkel opzicht en is geen teken van vetzucht.

top



Hoe wordt een cavia dik?

Ieder dier wordt te dik als de hoeveelheid voedsel die wordt gegeten méér calorieën bevat dan er wordt verbruikt door het lichaam. Dus ook de cavia.
Oorzaken van te dik worden, zijn:
- Veel snoep.
- Veel geconcentreerd, rijk hardvoer.
- Geen of nauwelijks groenvoer.
- Geen hooi.
- Geen beweging.
- Erfelijke aanleg.
Als een cavia altijd de beschikking heeft over groenvoer en dit dus kan eten wanneer hij maar wil en hij kan net zo veel eten als hij wil, zal hij normaalgesproken niet te dik worden. Groenvoer dient het hoofdbestandeel te zijn van het menu van een cavia. Als hij daarnaast altijd kan beschikken over hooi en hij het juiste hardvoer krijgt en voldoende beweging, krijg je een cavia niet dik. Normaalgesproken. Want er zijn altijd uitzonderingen! Aanleg speelt  namelijk ook een rol. Als jouw cavia het perfecte menu krijgt en hij krijgt voldoende beweging en hij is alsnog te dik terwijl er geen ziekte bij hem geconstateerd is, dan heeft hij aanleg om dik te worden. En daar doe je vrij weinig aan. Mensen kan je nog uitleggen dat het gezonder is om dan wat minder te eten en wat meer te bewegen, maar dieren begrijpen dat niet. Aangezien een cavia NOOIT op dieet mag, nooit minder mag eten, en je een cavia niet kan en ook niet moet dwingen om (meer) te bewegen, is het enige wat je dan kan doen hem minder calorierijk voedsel te geven, bijvoorbeeld geen maïs meer, wat een dikmaker is, maar gras, wat vezelig is en calorie-arm (en ook nog eens supergezond).


top



Zwaar of dik? Groot of dik?

Een zware cavia hoeft niet dik te zijn. Een grote cavia ook niet.

 

Eén van de twee cavia's is te dik. Welke? De rechter cavia.
De witte cavia weegt 1600 gram, maar is desondanks niet te dik. De rode cavia weegt 1500 gram en is wel te dik. De witte cavia heeft geen voelbaar vet, de rode heeft dikke vetkwabben onder oksels en liezen.


 

Eén van de twee cavia's is te dik. Welke? De rechter cavia. Ondanks het feit dat ze beide even groot zijn, is de een toch te dik en de ander prima op gewicht.


top



Hoe weet je of jouw cavia te dik is?

Er zijn een paar manieren waarop je vast kan stellen of jouw cavia te dik is of niet.
Controleer daarvoor de volgende dingen.

Gewicht van je cavia in verhouding tot bouw, afkomst, leeftijd en verleden

- Bouw
Sommige rassen zijn groter dan anderen. De Rex, de Tessel, de Teddy en de Sheltie zijn over het algemeen (een stuk) groter dan bijvoorbeeld borstelharen of gladharen. Een cavia van een groot ras weegt dus ook meer dan een cavia van een wat kleiner ras. Een gewicht tussen de 800-1800 gram is volkomen normaal voor een cavia. Een cavia van een groot ras, weegt al snel 1200 of 1400 of 1600 gram. Dat is dus volkomen normaal.

- Afkomst
Een cavia die bij een fokker vandaan komt die cavia's fokt om mee te showen, zal niet dun, ielig en slank zijn, maar juist fors, plomp en stevig. Een cavia echter die bij een fokker vandaan komt die niet weet hoe een gezonde, normale cavia er uit hoort te zien, of die aan doorfok doet, zal dun, ielig en mager zijn, en dus ook altijd kleiner blijven en minder wegen.

- Leeftijd
Een jonge cavia is minder zwaar dan een volwassen cavia. Ook dit dien je in overweging te nemen bij het beoordelen van het gewicht.

- Verleden
Een cavia die slechte omstandigheden heeft meegemaakt, zal minder wegen dan een cavia die altijd een goed leven heeft gehad. En omstandigheden zijn, net zoals menu, van invloed op de groei van een (jonge) cavia en op de conditie van een cavia, en dus indirect ook op het gewicht.

Een tabel met gewichten vind je op
de pagina Cavia.


 Conditie van je cavia en de hoeveelheid beweging die hij krijgt

Een cavia die altijd een klein hok heeft gezeten, heeft minder conditie dan een cavia die iedere dag de hele dag mag loslopen. Het gewicht kan daar ook door beïnvloed worden.


 Menu van je cavia en de hoeveelheid snoep die hij krijgt

Een cavia die veel energierijk voedsel krijgt, zoals snoep, zal eerder dik worden dan een cavia die dat niet krijg. Indien een cavia veel beweegt en erg aktief is, zal hij die calorieën er weer af lopen, maar indien hij alleen maar stil zit de hele dag, zullen die calorieën als vet worden opgeslagen.


 Aanwezigheid van vetkwabben

Deze cavia is een zeugje dat na de zwangerschap nogal aankwam; een bekend verschijnsel bij Tessels.

De vetkwabben zitten onder de oksels van de voorpoten, aan beide zijden. Hier zie je de plek waar de vetkwabben aan de linkerkant zitten.


Van bovenaf gezien: het is net achter de voorpoot. Het komt regelmatig voor dat de vetkwabben niet gelijk van grootte zijn: Dan is de ene kant groter dan de andere kant.


Van dichtbij: Je ziet de vetkwab als een bult tussen de vingers.


De vetkwabben aan de achterkant zitten in de liezen, net boven de achterpoten, zowel links als rechts.


Als je de haren omhoog strijkt, zie je de vetkwab ook zitten, maar in dit geval wordt het versterkt doordat de cavia ook een hangbuik heeft die ontstaan is na een zwangerschap. Wat je ziet is dus zowel de hangbuik als de vetkwab.


Dit is de buik van dezelfde cavia: Je ziet dat de buik nogal fors is en ook wat hangt. Het hangen komt door de zwangerschap.


top



Te dik door ziekte

Een cavia kan te dik zijn doordat hij ziek is. Een afwijking aan de schildklier kan hier voor zorgen. Je dient dus zeker te weten dat hij niet ziek is. Ga, als je twijfelt, naar je dierenarts om te laten controleren of hij helemaal gezond is.

top



Mijn dierenarts zegt dat mijn cavia te dik is

Als een dierenarts zegt dat je cavia te dik is, doe dan het volgende:
- Informeer of de dierenarts kennis van cavia's heeft. Veel dierenartsen weten helaas niets of heel weinig van knaagdieren af.
Op de pagina Dierenartsen-met-verstand-van-cavia's staat een overzicht van dierenartsen die verstand van cavia's hebben. Of kijk op de pagina Caviakennis zodat je zelf na kunt gaan of iemand verstand heeft van cavia's of niet.
- Informeer of de dierenarts ervaring met cavia's heeft. Veel dierenartsen weten niets van cavia's af en ze weten niet dat de bouw van een cavia nogal plomp is en dat een cavia juist lekker mollig moet zijn.
- Informeer of de dierenarts ervaring heeft met cavia's die niet uit de dierenwinkel komen. Veel dierenartsen zien blijkbaar alleen maar dierenwinkelcavia's die te dun en te spits zijn en die te spitse neuzen (rattenneuzen) hebben en zij denken daarom ten onrechte dat cavia's dun, slank en spits behoren te zijn.
- Weeg je cavia. Controleer zijn gewicht aan de hand van
de tabel op de pagina Cavia. Als het gewicht voor zijn leeftijd redelijk overeenkomt, dan hoef je niets te doen. Je cavia is dan niet te dik.
- Controleer je cavia op
vetkwabben.
- Laat vaststellen dat de cavia gezond is. Door een (onontdekte) ziekte, zoals een schildklierafwijking, kan de cavia te dik zijn geworden.

top



Cavia te dik? Doe dit nooit!

Zet je cavia NOOIT op dieet. Maar dan ook NOOIT, NOOIT, NOOIT!
Het maag/darmstelsel van de cavia dient constant in werking te blijven en dat kan het alleen maar doen als er een regelmatige toevoer van voeding is. Als je je cavia op een dieet zou zetten, zou hij minder eten dan nodig is om zijn maag/darmstelsel in gang te houden en het gevolg zou zijn dat zijn maag/darmstelsel stil zou komen te liggen. Ten gevolge hiervan zou hij een
ketose oplopen; een toestand waarin hij geen koolhydraten meer verbrandt (zoals zou moeten), maar vet. De dood is het gevolg. Door je cavia op een dieet te zetten, kan je dus veel meer kwaad doen dan goed doen.
Dwing hem ook niet om veel beweging te nemen; dat levert alleen maar stress op en helpt uiteindelijk toch niet.

top



Cavia te dik? Dit kan je doen

Als je cavia echt te dik is, dan kun je zijn dieet aanpassen.
Geef hem het volgende.

  Hooi

Zorgt dat hij altijd voldoende en vers hooi heeft. Voldoende hooi is nodig zodat hij zoveel hooi kan eten als hij wil en vers hooi is nodig omdat oud hooi niet lekker meer is (er is op geplast et cetera). Iedere dag vers hooi is dan ook belangrijk.


  Groenvoer

Hij dient altijd de beschikking te hebben over groenvoer. Groenvoer kan gras, kruiden, groente en/of fruit zijn. Afwisseling is belangrijk, maar wat ook heel erg belangrijk is, is dat hij méér groenvoer krijgt dan hij op kan. Alleen zó weet je dat hij voldoende heeft gegeten. Je legt dus meer in de kooi neer dan je denkt dat hij op kan. Liggen er nadat hij uitgegeten is restjes, dan weet je dat hij genoeg heeft gehad. Liggen er geen restjes en is alles schoon op, dan weet je dat hij niet genoeg heeft gehad en dien je meer te geven. Dat hij altijd groenvoer kan eten wanneer hij wil, is eveneens heel belangrijk. Je dient er dus voor te zorgen dat er altijd groenvoer in de kooi ligt. Gras is hiervoor ideaal omdat het vrij lang goed blijft (minstens een paar uur) en het niet zo snel wegrot en vies wordt zoals andere soorten groenvoer. Bovendien is gras heel erg gezond en is vrijwel iedere cavia er dol op.


  Hardvoer

Hardvoer kan je gewoon blijven geven maar je kan de hoeveelheid minderen. Vul pas het bakje bij als alles op is. Als jouw cavia gewend is aan het altijd beschikbaar zijn van groenvoer, zal je merken dat hij minder hardvoer gaat eten. De korrels waar 'alles' inzit, zijn minder geschikt, juist omdat ze zo rijk van samenstelling zijn. Deze kan je dan ook beter niet geven; geef in plaats daarvan gemengd voer.


 Vitamine C?

Cavia's hebben vitamine C nodig, maar als je dat wilt geven door middel van vitamine C-tabletjes let er dan op dat er geen suiker in zit. In veel vitamine C-tabletjes zit namelijk suiker.


 Beweging

Beweging helpt ook om calorieën te verbranden en om meer spiermassa te kweken. Als je cavia niet gewend is aan bewegen of los lopen, zal hij er in het begin de lol niet van inzien. Maak het hem aantrekkelijk door speelgoed te plaatsen; ideeën vind je op
de pagina Speelgoed.


 Het menu

Het menu bestaat dus uit:
- Hooi: iedere dag vers en zoveel dat er nog hooi over is aan het eind van de dag. Hij dient altijd de beschikking te hebben over hooi.
- Groenvoer (gras, kruiden, groente, fruit): zó vaak geven dat hij er altijd de beschikking over heeft en zóveel geven dat hij, nadat hij uitgegeten is, niet alles op heeft gegeten. Als hij het niet gewend is om de hele dag door groenvoer te kunnen eten, dien je dit langzaam op te voeren.
- Hardvoer: als de cavia altijd zoveel groenvoer krijgt dat hij het niet op kan (en hij dus verzadigd is) zal hij nog wel hardvoer eten, maar dat zal niet zo heel veel zijn.

Hoewel je cavia zeker iedere dag beweging moet krijgen wil dat niet zeggen dat je hem moet dwingen om in beweging te komen. Als hij het nooit gewend is geweest om los te lopen of om in de tuin te lopen, wen hem daar dan langzaam aan en voer de tijd die hij daar is, langzaam op. Beschouw de beweging ook niet als een manier om hem te laten afvallen; zie het meer als een voor hem plezierige bezigheid.

top



Te dik en zwanger?


 Is ze al zwanger?

Indien je een zeugje hebt dat te dik is en dat zwanger is, dien je heel voorzichtig te zijn met het veranderen van haar menu of met het wijzigen van het dagritme of van andere dingen waar zij aan gewend is. Dit kan stress, maar ook directe lichamelijke klachten veroorzaken die alle kunnen bijdragen aan (ernstige) zwangerschapsproblemen - haar op een dieet zetten is absoluut uit den boze! Een cavia, en ook een zwangere zeug, moet ALTIJD kunnen eten. Ze mag NOOIT minder voedsel krijgen dan ze nodig heeft, en zwangere zeugen hebben ongeveer de dubbele hoeveelheid voedsel nodig. Maar je kan natuurlijk wel minder calorierijk en minder energierijk voedsel geven. Je moet dan het aantal calorien verminderen, maar NOOIT de hoeveelheid. Zo kan een cavia de hele dag door hooi en gras eten zonder daar dik van te worden. Deze verandering kan je rustig doorvoeren, zolang je het maar langzaam opvoert als ze er niet aan gewend is.


 Is ze nog niet zwanger?

Sommigen willen graag dat een zeugje schraal (dun, mager) is als zij zwanger raakt. Nu is het zo dat zeugjes die niet te dik zijn en die een zwangerschapsvergiftiging oplopen minder risico hebben op
ketose, maar dat houdt niet in dat zij mager of dun moeten zijn. Ze moeten uiteindelijk niet alleen de jongen voeden, maar ook zelf nog groeien. Zeugjes groeien zelf namelijk nog als ze zwanger zijn; een cavia is pas helemaal uitgegroeid als hij ongeveer 1,5 jaar is.
Een ander argument om alleen schrale zeugjes zwanger te laten worden of om een zeugje pas zwanger te laten worden als zij aan de magere kant is, is omdat anders de jongen te groot zouden worden en deze problemen op zouden leveren bij de geboorte. Feit is echter dat zeugjes die grote jongen ter wereld brengen als gevolg van een goede voeding van de jongen, zelf ook goed gevoed zijn en goed gevoede zeugjes zijn zeugjes die in een goede conditie zijn en die uitgroeien tot het maximale van hun mogelijkheden.
Een andere reden waarom een zeugje niet mager hoeft te zijn als ze in verwachting raakt, is omdat het veel meer aan het voer ligt waar de jongen dik door worden, dan aan hoe de moeder is. Een mager dier dat je veel en vet voert, krijgt grote jongen, maar blijft zelf mager (want het voedsel gaat als eerste naar de jongen). Een dier dat normaal is, en dat je normaal voert, krijgt normale jongen. Een dik dier, dat je mager voert, krijgt kleinere jongen.
Er is derhalve geen reden om een zeugje mager te laten worden voor ze zwanger wordt. Er is echter ook geen reden om haar dik te laten worden. Het zeugje dient gewoon, normaal te zijn. Niet te dik en niet te mager.

 

Copyright van de foto's berust bij De Grote Cavia.

top      home