Satijn
Bij heel veel caviarassen is ook een satijnfactor ingefokt. Dat zorgt ervoor dat de cavia's een satijnen glans hebben. Er bestaat helaas ook de satijnziekte.

Terug naar het Rassenoverzicht.

Wat is satijn?

Satijncavia's zijn cavia's die een speciaal soort haar hebben: de haren zijn hol. Omdat ze het licht reflecteren, krijgen ze een satijnglans. Satijn kan in principe bij ieder caviaras en bij iedere haarstructuur voorkomen.

De satijn is een erkend ras; het is erkend bij de normaalhaar en de borstelhaar.
De genetische formule van de normaalhaar satijn is: sasa
Satijn is erkend in:
Buff
Crème
Goud
Rood
Rus zwart
Wit roodoog

Satijnziekte (osteodystrophie)

De satijnziekte is een stofwisselingsziekte waarbij geen nieuw calcium wordt afgezet in de botten. Kort gezegd komt het er op neer dat de botten ontkalken.
Normaalgesproken zijn de botten stevig genoeg om het lichaam te kunnen dragen en normaalgesproken blijven de botten stevig omdat er zowel calcium aan wordt onttrokken als nieuwe calcium wordt afgezet; op die manier blijft het in evenwicht. Maar als satijnziekte optreedt, gaat dat evenwicht, en derhalve de stevigheid, verloren. Er wordt wel calcium aan de botten onttrokken, maar er komt geen nieuw calcium voor in de plaats; in plaats van het calcium wordt er in de botten bindweefsel afgezet. Hierdoor wordt het gehele skelet week en zacht, het zwelt op en het wordt instabiel.
Osteon  is een Grieks woord en betekent 'bot' en dystrofie betekent 'slechte ontwikkeling van een orgaan door storing in de voedseltoevoer'.

Satijndragers krijgen de ziekte niet, maar ze geven de satijnfactor wel door aan hun nageslacht. De satijnfactor is een recessieve factor; dit houdt in dat er twee recessieve factoren nodig zijn om tot uitdrukking te komen, wat het geval is als zowel de vader als de moeder satijndrager zijn.


Symptomen satijnziekte

De symptomen van de satijnziekte zijn:
- langzame gewichtsafname ondanks dat de cavia normaal eet;
- problemen met bewegen: het lijkt alsof de cavia huppelt of hupt;
- problemen met eten: het eten van harde dingen wordt steeds moeilijker;
- de cavia ligt en rust heel veel en ontziet daarbij de achterpoten;
- verlammingsverschijnselen.
Omdat alle botten getroffen worden, ook die in de kaken, heeft de cavia ook pijn tijdens het eten.

Hoewel eerst werd gedacht dat de satijnziekte alle satijncavia's trof en dat een satijncavia per definitie niet ouder kon worden dan twee à drie jaar, blijkt het zo te zijn dat niet iedere satijncavia de ziekte krijgt en dat satijncavia's wel degelijk oud kunnen worden.
De meeste satijncavia's halen de twee à drie jaar makkelijk en meestal zonder klachten. Bij andere treden rond het tweede jaar wel klachten op, bij weer andere nog veel eerder.
Het lijkt er dan ook op dat er bepaalde satijnlijnen zijn die zwaar getroffen worden door de ziekte terwijl andere lijnen daar nauwelijks last van hebben. (Een lijn is een opeenvolging van generaties cavia's; het begint bij een koppel, die krijgen nageslacht en die ook weer en zo geven ze hun genen door. Satijnziekte is erfelijk.)


Behandeling

Hoewel de ziekte (nog) niet kan worden genezen, zijn er wel manieren om de symptomen te bestrijden en de pijn te verminderen.
Ik heb met succes het volgende toegepast bij een van mijn satijncavia's die last kreeg van zijn achterhand (achterpoten en onderste deel rug). Hij hupte daarom, maar zelfs over een strootje kon hij niet heen komen met zijn achterpoten zodat hij steeds overal achter bleef hangen. Daarna lag hij alleen maar de hele dag en hij kon z'n achterpoten niet meer onafhankelijk van elkaar bewegen of optillen. Ik heb dit gebruikt:

Alchemilla Complex van A. Vogel - 2x daags 5 druppels
Duivelsklauw van Arkocaps - 2x daags een halve capsule
Glucosamine (Kruidvat, Hema of Etos) - 2x daags een mespunt
Calcium/magnesium (Kruidvat, Hema of Etos) - 2x daags een mespunt
Urtikalk (Erica) - 2x daags een mespunt
Metacam - 2x daags 5 druppels

De Alchemilla Complex en de Duivelsklauw dien je langzaam op te voeren. Te beginnen met een druppel/een klein beetje. Je dient dit langzaam op te voeren omdat uitgesloten moet worden dat de cavia er allergisch voor is. Als je cavia er raar op reageert, stop er dan mee. De glucosamine, calcium/magnesium en urtikalk stamp je fijn in een vijzel zodat je poeder krijgt. Je mengt alles en kan dat via een spuitje geven.
Metacam is een pijnstiller (te verkrijgen bij de dierenarts).
Het kan lang duren voor je effect ziet; bij mijn cavia duurde het een paar weken voor hij wat meer ging staan en een paar maanden voor hij zijn achterpoten weer beter kon bewegen. Als de klachten minder zijn geworden, kan je minderen tot 1x per dag alles geven. Als het echt heel goed gaat, kan je overschakelen naar om de dag geven.

Mijn cavia, die ik kreeg toen hij drie jaar was, is er vijfeneenhalf mee geworden. Na een poos kon hij zijn achterpoten weer onafhankelijk van elkaar gebruiken. Na een paar maanden kon hij weer lopen en over de strootjes heenkomen. Na weer een paar maanden stond hij veel meer en als hij lag, kon hij makkelijk overeind komen. Na ruim een half jaar kon hij weer snel lopen en ging hij weer op onderzoek uit. Ook stond hij veel meer en als hij lag, kon hij makkelijk overeind komen. Hij was ook vrolijker dan voorheen en hij had weer lol in het leven. Helaas duurde dat niet eeuwig, want uiteindelijk kwamen de klachten weer terug en hielpen de medicijnen niet meer en moesten we hem laten inslapen. Maar hij heeft toch nog een mooie tijd gehad.

Geef je cavia zeker ook een pijnstiller. Vraag je dierenarts hierom; je kan een grootverpakking van Metacam krijgen. Deze pijnstiller kan je langdurig geven hoewel er altijd kans op bijwerkingen is. De pijnstiller Carprofen kan twee weken achtereen worden gegeven; daarna is er kans op bijwerkingen, voornamelijk met de nieren.


Dierenarts

Als je vermoedt dat jouw satijncavia deze ziekte heeft, zeg dit dan tegen je dierenarts; nog niet iedereen is ervan op de hoogte. Laat een röntgenfoto nemen van de schedel en van de dij/bovenste deel van de achterpoten.
Je dierenarts zou ook de meest recente informatie over de satijnziekte moeten hebben of op kunnen vragen bij specialisten. Kan of wil hij dat niet, zoek dan een andere dierenarts.

Met dank aan Malibu Cavy Stud voor de foto's.