|
Hieronder vind je de 20 dingen die je absoluut over cavia's moet weten als je voor het eerst een cavia hebt.
1. Gezelschap is altijd nodig
2. Altijd vitamine C geven
3. Iedere dag groenvoer (groente, gras) geven
4. Er moet altijd vers hooi zijn
5. Een te kleine kooi is cavia-onwaardig
6. Geef nooit penicilline
7. Een eerste nestje mag nooit na het eerste jaar
8. Moeder is direct na bevalling bronstig
9. Geslachtsrijp met vier weken en fokrijp met vijf maanden
10. Beren pas na minimaal zes weken na de castratie bij zeug
11. Cavia's eten hun eigen keutels op
12. Gebit groeit altijd door
13. Geef geen stro
14. Kam en borstel niet tegen heug en meug maar knip wel nagels
15. Een saaie kooi zonder uitdaging is afstompend
16. Vallende en springende cavia's zijn gevaarlijk
17. Geef geen snoep/liksteen/knaagsteen/loopbal
18. Nooit in de zon laten zitten; niet achter glas/ook niet voor eventjes
19. Een cavia is niet per se een knuffeldier
20. Iedere cavia is uniek
1. Gezelschap is altijd nodig
Cavia's zijn groepsdieren. Dat houdt in dat ze altijd met minimaal één andere cavia samen moeten wonen.
Een cavia die alleen in een kooi zit en die per dag een uurtje op schoot mag, is geen gelukkige cavia. Een cavia die alleen zit, is zielig. Een cavia die alleen zit, stompt af en vereenzaamt. Een cavia die alleen zit, kan uiteindelijk depressief en getraumatiseerd raken.
En dat terwijl de oplossing zo simpel is: Eén cavia erbij zorgt voor een gelukkig cavialeven!
Een cavia is en blijft (net zoals de mens) een groepsdier en sociale contacten zijn dan ook van levensbelang. De mens is geen vervanging voor
een cavia; ook al neem je je de cavia de hele dag op schoot, je bent geen cavia. Je kan niet in caviataal met hem praten, je kan niet naast hem in het nachthokje liggen 's nachts en je kan niet al die caviadingen doen die cavia's doen.
Er zijn uitzonderingen; sommige cavia's zijn dermate getraumatiseerd dat ze niet meer bij andere cavia's kunnen. Sommige oudere cavia's vinden het wel best om alleen te zitten; lekker rustig zonder al dat hupserige en springerige gedoe van jong grut (maar dan vinden ze een
andere oude, rustige cavia natuurlijk wel erg gezellig!). Sommige cavia's fungeren als fokberen en zitten daarom een tijd alleen. Het helpt al gigantisch als de cavia andere cavia's ziet en ermee kan communiceren door gaas of tralies heen. Ideaal is het echter niet.
Meer informatie op de pagina Een of twee.
 top
2. Altijd vitamine C geven
Cavia's kunnen geen vitamine C aanmaken (de mens kan dat ook niet). Daarom moeten cavia's de vitamine C door de voeding naar binnen krijgen. Vitamine C zit in alle groenten en fruit, en er is ook caviavoer waar vitamine C in zit. Vitamine C zit NIET in konijnenvoer. Je kan ook vitamine C-tabletjes geven.
Meer informatie op de pagina Vitamine C.
top
3. Iedere dag groenvoer (groente, gras) geven
Cavia's zijn herbivoren. Dat betekent dat ze vegetariër zijn. Een cavia moet dan ook groenvoer krijgen. Iedere dag. En dat al vanaf de geboorte. Een caviajong kan met een paar uur al knabbelen aan groente en grassprietjes. En ze moeten ruim voldoende groenvoer krijgen. Niet maar één blaadje of een páár blaadjes, nee, ruim voldoende. Minimaal twee keer per dag, liever drie keer per dag. Je weet dat je
cavia genoeg groenvoer heeft gehad als er nog ligt nadat hij uitgegeten is. Als een cavia niet constant kan eten, kan hij problemen met zijn darmen krijgen of kunnen die zelfs stil komen te liggen. En als ze eenmaal stil liggen, krijg je die niet zo makkelijk weer aan de gang. En omdat dat zo is, mogen cavia's nooit nuchter zijn voor een operatie. Ze mogen dus tot vlak voor de operatie nog eten. Echter, omdat cavia's wel misselijk kunnen worden, is het het beste om ze geen zware kost te geven zoals wortels en
kool, maar iets lichts, zoals hooi en een stukje komkommer. Als je dierenarts dit niet weet, zoek dan een andere dierenarts, want dan weet hij waarschijnlijk ook andere essentiële dingen niet over cavia's.
Meer informatie op de pagina Voeding.
top
4. Er moet altijd vers hooi zijn
Hooi is gedroogd gras. Een cavia kan niet zonder. Hooi wordt gegeten door cavia's en omdat in hooi kiezelzuur zit, zorgt dit kiezelzuur ervoor dat het gebit goed afslijt. Hooi is ook van belang omdat cavia's er in liggen en in slapen. Het is waar dat ze er dus ook in plassen en poepen, en daarom dient het hooiplekje dan ook regelmatig ververst te worden. Een cavia moet altijd hooi hebben, zowel om van te eten als om in en onder te liggen.
Meer informatie op de pagina Voeding.
top
5. Een te kleine kooi is cavia-onwaardig
In het wild is de oppervlakte van het leefgebied van één cavia zo'n 1280m2 (m2 = vierkante meter). Dat is 10 meter breed en 128 meter lang. Dat is 42 keer zo groot als een gemiddelde woonkamer!
Een gemiddelde caviakooi echter heeft een oppervlakte van 0.8m2. Dat is 80 centimeter breed en 100 centimeter lang.
Om aan het oppervlak te komen waar een cavia van oorsprong gelukkig mee is, zou je dus 1600 kooien moeten kopen van 80x100 centimeter.
Nu is zoveel kooien kopen wel een beetje teveel van het goede - want waar láát je die? - en bovendien gaat het niet om de kooien, maar om de ruimte. Geef je cavia's daarom de grootste kooi die je kan vinden en laat ze iedere dag los lopen.
Meer informatie
op de pagina Huisvesting.
top
6. Geef nooit penicilline
Penicilline is dodelijk! Geef een cavia dus nóóit penicilline, want hij gaat er echt aan dood. Er zijn nog altijd dierenartsen die dit niet weten en die rustig penicilline aan een cavia voorschrijven. Controleer daarom altijd of je dierenarts weet dat penicilline nooit aan cavia's mag worden gegeven - en dus ook niet alle anti-biotica die afgeleid zijn van penicilline en die tot dezelfde soort anti-bioticum horen.
top
7. Een eerste nestje mag nooit na het eerste jaar
Caviababy's zijn te groot om te worden geboren. Ze passen simpelweg niet door het bekken van de cavia. Daar heeft de natuur iets op gevonden: De bekkenbeenderen verwijden zich als er een bevalling op komst is. Hierdoor ontstaat net genoeg ruimte voor de caviababy's om geboren te worden. Na de bevalling sluiten de beenderen zich langzaam.
Echter, indien een zeug (vrouwtje) pas in verwachting raakt nádat ze één jaar is geworden, dan zijn die bekkenbeenderen zich aan het verharden. Dat gebeurt namelijk bij alle cavia's ouder dan één jaar. En het gevolg is dat als ze in verwachting raakt, die bekkenbeenderen niet meer los kunnen voor de bevalling. Het resultaat daarvan is dat de jongen er niet meer uit kunnen en dat zowel zij als de moeder sterven als er geen keizersnede wordt toegepast. En ook mèt keizersnede is het maar de vraag of de jongen dan
nog te redden zijn en de moeder het redt.
Na het eerste jaar dus nooit zwanger laten worden van het eerste nestje!
Meer informatie op de pagina Zwangerschap.
top
8. Moeder is direct na bevalling bronstig
Indien een zeugje een nestje heeft gekregen, dan is zij direct na de bevalling weer bronstig. Bronstig houdt in dat ze vruchtbaar is en dat ze in verwachting kan raken als ze dan paart met een beer. Daarom mag er nooit een ongecastreerde beer bij de bevalling blijven! Immers, het gelijktijdig moeten grootbrengen van een nest en in verwachting zijn, is een extreem zware aanslag op de moeder. De kans is dan ook groot dat zij dat niet redt.
Meer informatie op de pagina Zwangerschap.
top
9. Geslachtsrijp met vier weken en fokrijp met vijf maanden
Jonge cavia's zijn geslachtsrijp met vier weken. Geslachtsrijp wil zeggen dat hun hormonale huishouding dermate ontwikkeld is dat zij zwanger kunnen worden of een zeug (vrouwtje) zwanger kunnen maken. Met vier weken moeten dan ook de jonge beertjes bij hun moeder en eventuele zusjes weg.
Als een beertje van vier weken een zeug zwanger maakt, heeft dat op hem niet zoveel lichamelijke invloed,
maar als een zeugje zwanger wordt op de leeftijd van vier weken, dan heeft dat een gigantische invloed op zowel haar lichamelijke als geestelijke conditie. Ze is er simpelweg nog niet aan toe om moeder te worden. En het kan haar haar leven kosten.
Fokrijp wil zeggen dat een dier lichamelijk en geestelijk ertoe in staat is om zwanger te worden, te bevallen en de jongen groot te brengen. Deze leeftijd verschilt per diersoort, maar bij de cavia is het vanaf vijf maanden. Het zeugje (vrouwtje) dient dan wel minimaal
800 gram te wegen want anders heeft ze te weinig lichamelijke reserves.
Meer informatie op de pagina Zwangerschap.
top
10. Beren pas na minimaal zes weken na de castratie bij zeug
Nadat beren gecastreerd zijn, worden er nog zaadcellen aangemaakt die de zeug zwanger kunnen maken. Dit proces neemt langzaam af en stopt na ongeveer vier-zes weken. Omdat nooit bekend is bij welke beer het al na vier weken stopt en bij welke beer pas na zes weken, is de termijn van zes weken het beste. Als je een beer bij een zeug zet voor die zes weken om zijn, loop je dus het risico
dat de zeug alsnog zwanger raakt.
Meer informatie kan je lezen bij de poll die daar destijds over werd gehouden en op de pagina Zwangerschap.
top
11. Cavia's eten hun eigen keutels op
Cavia's hebben gewone keutels en nachtkeutels. De gewone keutels bevatten alleen voedselresten waar de cavia niets meer mee doet; afval dus. De nachtkeutels echter bevatten half verteerd voedsel. Sommige voedselsoorten kan de cavia namelijk niet in één keer verteren. Om er alles uit te halen wat hij nodig heeft, verteert hij het twee keer. Na de eerste keer poept hij het uit en eet het opnieuw op. Deze tweede keer kan het lichaam er wel de benodigde
vitaminen (waaronder vitamine B) uithalen.
Jonge cavia's eten de nachtkeutels van hun moeder op. Zieke cavia's, cavia's met diarree en verstopping eten graag de nachtkeutels van gezonde cavia's. Ook cavia's die last hebben van de endeldarm waardoor de keutels er in één grote prop in blijven zitten (die er dus regelmatig uitgehaald moet worden) kunnen problemen krijgen omdat ze hun nachtkeutels niet meer kunnen eten. Dit kan je deels oplossen door ze vitamine B en multi-vitaminen te geven.
top
12. Gebit groeit altijd door
Het gebit van de cavia groeit zijn leven lang door. Om het gebit gezond te houden dient de cavia te kunnen knagen. Het is immers een knaagdier. Voedsel dat hard is, is daarom belangrijk: wortels, bloemkoolblad, broccoli, evenals voer dat zijn tanden afslijpt zoals gras en hooi.
Gebitsproblemen komen vaak voor bij de cavia. Dit komt dan door voedingstekorten, verkeerd voer en erfelijke afwijkingen. De cavia kan zelf te weinig voedingsstoffen naar binnen krijgen of het verkeerde
voer krijgen of de moeder heeft tijdens haar zwangerschap niet het juiste voer gehad. Een tekort aan vitamine C leidt altijd tot gebitsproblemen. Cavia's moeten iedere dag voldoende vitamine C naar binnen krijgen.
top
13. Geef geen stro
Stro is niet goed voor cavia's. Ze kunnen het niet eten en als ze het desondanks wel eten, zitten er niet de juiste stoffen in. Bovendien kunnen ze er minder makkelijk holletjes in maken omdat het zo hard is. En dat het zo hard is, is ook de reden dat het gevaarlijk kan zijn. Ze kunnen door de harde strootjes makkelijker verwondingen oplopen in vooral hun ogen, maar ook aan hun voetjes, hun oren en hun mondjes.
top
14. Kam en borstel niet tegen heug en meug maar knip wel nagels
Veel cavia's vinden kammen en borstelen maar niks. Dat kan zijn omdat ze het niet gewend zijn, maar ook omdat ze klitten hebben en het pijn doet.
De mens fokt cavia's met lange haren en krullen omdat we dat zo mooi vinden maar het maakt de cavia niets uit hoe hij eruit ziet. Als je niet naar shows gaat met je cavia en je cavia heeft een hekel aan borstelen of kammen, laat
het dan.
Als hij vies wordt op zijn kont, knip je zijn kontharen kort. Heb je een Tessel wiens krullen steeds gaan klitten, knip de vacht dan kort(er). Heb je een langhaar wiens haar over zijn ogen valt, knip zijn pony dan af zodat je zijn oogjes weer ziet.
Het maakt de cavia echt niets uit hoe hij eruit ziet. Hij heeft liever een kortgeknipte kont, een korte vacht en een kort koppie (in plaats van die schattige lok over zijn voorhoofd zodat hij niets zie) dan iedere dag gekam en geborstel als hij daar niets aan vindt.
Omdat de cavia bij ons thuis niet meer over rotsen klautert en de hele dag buiten loopt op zand en steentjes en takjes (zoals wel in het wild) slijten de nagels meestal niet genoeg. Je moet ze dus knippen. Als je dat niet doet en de nagels zijn veel te lang, dan nemen de poten en verkeerde stand aan waardoor er problemen met spieren, pezen en gewrichten kunnen ontstaan maar waardoor ook bijvoorbeeld Bumblefoot (een voetinfectie) kan ontstaan.
Meer informatie op de pagina Verzorging.
top
15. Een saaie kooi zonder uitdaging is afstompend
Toegegeven, er zijn cavia's die alleen maar de hele dag slapen om af en toe wakker worden om te eten om daarna weer verder te slapen - en zij zullen dan ook weinig behoefte hebben aan uitdaging. Maar er zijn ook massa's cavia's die graag de hele dag bezig willen zijn met ontdekken, rennen, springen, geurtjes ruiken en nog veel meer leuke dingen doen.
Cavia's zijn namelijk nieuwsgierig, ondernemend,
avontuurlijk en geïnteresseerd in andere cavia's en in dingen die ze niet kennen. Ze gaan graag op onderzoek uit, willen dingen onderzoeken en houden erg van geurtjes; zowel oude als nieuwe geurtjes en zowel geurtjes van cavia's die ze kennen als van vreemde cavia's. Ze houden ervan om eens ergens anders te eten dan in hun eigen kooi (bijvoorbeeld dat oude broodkorstje dat in de ren ligt) en vinden het hardvoerbakje van de buurman veel interessanter dan hun eigen bakje; de korrels die de buurman heeft laten liggen
smaken namelijk veel beter - en de buurman denkt natuurlijk precies hetzelfde!
Maar cavia's moeten die mogelijkheden wel krijgen, want anders stompen ze af. Je moet je cavia afwisseling en uitdaging bieden. Doe je dat niet, dan stompt hij af. Net zoals een mens afstompt als hij zijn leven lang in een kamer woont met daarin alleen een bank en een bed en verder niets.
Tips vind je op de pagina's Speelgoed, de Ren en Ruimtewinners.
top
16. Vallende en springende cavia's zijn gevaarlijk
Niet voor anderen maar voor henzelf. Cavia's zijn van nature geen springers en als ze vallen, vallen ze meestal hoe ze vielen: op hun hoofd, op hun rug, op hun zij. Ze draaien niet in de lucht en ze breken makkelijk hun rug of poten.
Laat cavia's dus niet vallen en zet ze ook niet op (gladde) oppervlakten waar ze vanaf kunnen glijden zoals leren banken, tafels met een glad oppervlak, maar ook niet op hoogtes die wel stroef zijn (een stoffen bank) want ook daar kunnen ze vanaf vallen. Ook een handdoek op een gladde tafel is gevaarlijk want de cavia vliegt net zo makkelijk met handdoek en al van tafel af als hij schrikt.
Cavia's kunnen leren dat er diepteverschil is en sommigen zien dat vanzelf, maar cavia's kunnen ook makkelijk ergens
van schrikken en een cavia die schrikt, zal dekking zoeken of weg rennen. En daarbij kunnen ze alsnog ergens vanaf vallen.
Gladharige cavia's kunnen erg glad zijn, zeker als ze klein zijn en snel ergens van schrikken. Het lijkt dan net of ze ingesmeerd zijn met zeep. Let daarop als je ze in ze handen hebt. Overigens kunnen ook langharige cavia's erg snel zijn maar die kan je toch nog net even iets sneller aan hun haren pakken als ze wegglippen en dreigen te vallen.
top
17. Geef geen snoep/liksteen/knaagsteen/loopbal
Snoep waar suiker in zit, is niet goed omdat de darmen van de cavia daar niet goed raad mee weten. Likstenen (ook wel knaagstenen genoemd) zijn slecht omdat ze te veel zouten bevatten en die voor blaasstenen kunnen zorgen. Loopballen zijn dodelijk omdat de cavia er zijn rug in breekt; de cavia is geen hamster en vindt hoegenaamd niets aan zo'n bol. Hij kan er ook niet in lopen en zal dus over de kop gaan.
Meer informatie hierover over de pagina Snoep.
top
18. Nooit in de zon laten zitten; niet achter glas/ook niet voor eventjes
Een cavia die in zijn kooi op de vensterbank staat terwijl het zomer is, krijgt een hitteberoerte, een zonnesteek of allebei en gaat dood. Idem dito als de cavia in de erker staat, in de auto staat of ergens anders achter glas staat terwijl de zon schijnt.
Ook als het nog maar lente is en ook als de zon maar af en toe schijnt en ook als het nog maar 15 graden Celsius is,
is die situatie gevaarlijk en moet je nooit je cavia achter glas zetten.
Laat je cavia ook nooit in de directe zon zitten. Cavia's in de ren op het grasveld in de zomer kan erg leuk zijn en lekker (omdat ze het gras eten) maar ook dan loert een zonnesteek en de dood door oververhitting. Je moet dus in ieder geval voor schaduw zorgen maar ook ervoor zorg dragen dat het koel genoeg is. Ook in de schaduw kan het rustig 40 graden Celsius worden!
En denk niet dat je wel eventjes een boodschap kan gaan doen
of eventjes iets anders want op die manier zijn cavia's gestorven: omdat ze net te lang in de zon en in de hitte zaten. Laat ze dus nooit alleen onder die omstandigheden!
top
19. Een cavia is niet per se een knuffeldier
Cavia's worden aangeschaft omdat ze zo knuffelig en aaibaar zijn. En dat zijn ze natuurlijk ook! Ze zijn kleine, zachte, warme bolletjes geluk! Maar zo denken ze er zelf lang niet altijd over! Cavia's hebben een eigen wil, en heel veel cavia's zien niets in dat knuffelgedoe. Die houden er niet van om op schoot te zitten, bijten in je vingers om weg te komen en verstoppen zich onder de bank als je ze wil pakken.
Cavia's hebben van nature dan ook geen behoefte om geaaid
te worden door mensen. Dat vele van hen het desondanks leuk, gezellig en fijn vinden om geaaid te worden en om op schoot te zitten, is mooi meegenomen voor ons, maar kijk niet raar op als je een cavia hebt die daar niets aan vindt.
En zeg nu zelf: een cavia heeft een aai over de bol helemaal niet nodig om gelukkig te zijn, want waar een cavia pas echt gelukkig van wordt, is caviagezelschap, eten, paren en veiligheid. Die dingen waren het allerbelangrijkste toen ze nog in het wild leefden, en dat is echt niet
opeens veranderd nu ze bij ons thuis wonen.
top
20. Iedere cavia is uniek
Toen mijn cavia doodging, zei een vriend: "Nou, dan neem je toch een nieuwe?"
Hij ging ervan uit dat cavia's onderling inwisselbaar zijn. Dat het niet uitmaakt of je cavia A of cavia B hebt. Maar dat had hij fout. Cavia's zijn uniek en allemaal individuen. Hoevéél cavia's je ook hebt gehad, ze zijn allemaal verschillend. Er is er niet één hetzelfde. En ook al kunnen meerdere cavia's dezelfde eigenschap hebben, dan nog zijn ze uniek en verschillend van elkaar.
Zo is de ene cavia nieuwsgierig en kan het de ander niets schelen wat er gebeurt. De ene is actief en altijd druk bezig terwijl de ander liever rustig aandoet. De een houdt ervan om overal als eerste bij te zijn terwijl je ook cavia's hebt die altijd als laatste arriveren als er iets bijzonders is gebeurd. Je hebt intelligente cavia's, domme cavia's, sukkelige cavia's, slimme cavia's, nerveuze cavia's, doodkalme cavia's, grappige cavia's, lieve cavia's, saggerijnige cavia's, wijze cavia's, schrikachtige cavia's,
hooghartige cavia's, feekserige cavia's en nog 1001 andere soorten cavia's. Er is niet één hetzelfde.
Toen de oma van mijn vriend doodging, zei ik: "Nou, dan neem je toch een nieuwe?"
Ik heb nog nooit iemand zó boos en verontwaardigd gezien! Het idee! Dat ik zomaar kon denken dat de ene oma inwisselbaar zou zijn voor de andere oma! Hoe durfde ik! Zijn oma was uniek en er was nog nooit iemand geweest zoals zijn oma en er zou ook nooit meer iemand zijn zoals zijn oma.
Ik zei: "Nu, dan weet je precies hoe het met cavia's zit. Die zijn net zo uniek en net zo min inwisselbaar voor een ander."
Mijn vriend begrijpt het nu in ieder geval.
Heel veel plezier en geluk met jouw eerste cavia - en natuurlijk met je tweede, want cavia's zijn groepsdieren!
|
home