Goed, je weet dat je graag een cavia wilt... oh, nee: minimaal twéé cavia's natuurlijk!

Cavia's in het wild leven altijd samen

Cavia's leven in het wild in kolonies. Ze zijn groepsdieren en vinden het fijn om met andere cavia's samen te leven. Cavia's horen van nature dus in groepen te leven. Nu vind je een groep van tien cavia's wellicht te veel maar twee cavia's kan ook heel gezellig zijn.
Twéé cavia's is dan ook het minimum aantal dat je moet nemen, want een cavia die z'n leven lang alleen zit, is zielig en eenzaam.
Iedere cavia heeft recht op contact met soortgenoten, want alleen zó kan een cavia gelukkig en tevreden zijn. Het contact met een mens mag dan leuk zijn, maar het is en blijft voor de cavia een surrogaat: het kan nooit een andere cavia vervangen.

top



Eén? Nee!

Een cavia die z'n hele leven lang, alleen zit, is geestelijke mishandeling. Zo simpel is het. Als je je indenkt hoe het is om als mens je leven lang nooit eens andere mensen te zien en altijd maar alleen op je kamer of in je huis te zitten, dan kan je je indenken hoe dat voor een cavia moet zijn. Een cavia die z'n leven lang alleen zit, verveelt zich, vindt het leven saai, stompt af en leidt geen caviawaardig leven. En dat is omdat een cavia van nature een groepsdier is. Net zoals paarden of schapen. Of mieren of zebra's. Als je die alleen zet, dan worden ze eenzaam en ongelukkig. Groepsdieren hebben altijd soortgenoten nodig. Dat kun je niet veranderen. Nooit. Niet bij paarden en schapen, niet bij mieren en zebra's en ook niet bij cavia's.
Er kunnen wel omstandigheden zijn waardoor een cavia tijdelijk alleen moet zitten; die vind je bij Soms kan het niet anders.

 Je bent geen cavia
Ook als je je veel met je cavia bezighoudt, ben je geen vervanging voor een caviavriendje. Om een cavia te kunnen vervangen, moet je bij je cavia in de kooi wonen, moet je de caviataal spreken en moet je al die dingen kunnen doen die cavia's kunnen doen. En mensen kunnen dat nu eenmaal niet.
Ook als je hem iedere dag eruit haalt en urenlang met hem knuffelt en hem op schoot neemt of met hem door het huis loopt, dan nog ben je geen vervanging voor een cavia.
Je ligt immers niet bij hem in het huisje als hij slaapt, je kan niet samen met hem uit de hardvoerbak eten en je kan hem niet toespreken in zijn eigen taal.
Een cavia mag jou, als mens, dan leuk kunnen vinden en aan je gewend kunnen raken en je geur kunnen herkennen en het fijn vinden om door je geaaid en geknuffeld te worden en het prettig vinden om bij je op schoot te zitten, maar hij heeft uiteindelijk méér aan een andere cavia met wie hij al die caviadingen kan doen die hij niet met een mens kan doen.
Dat wil niet zeggen dat een cavia de dingen die hij met een mens kan doen, niet leuk kan vinden. Er zijn massa's cavia's die dol zijn op knuffelen, aaien, kammen en een beetje aantutten. En daar is ook niets mis mee. En àls een cavia alleen zit, zijn al dat soort dingen heel goed. Maar een caviavriendje is en blijft altijd beter.


Twee is beter
Twéé cavia's kosten nauwelijks meer verzorging, nauwelijks meer tijd en nauwelijks meer geld dan één. Bij één cavia ben je het aan hem verplicht om je meerdere malen per dag met hem bezig te houden, maar bij twee cavia's heb je die verplichting niet - simpelweg omdat ze zichzelf wel bezighouden en een prima tijd hebben zonder jou. Twee cavia's kost dus veel minder tijd dan één.
Misschien moet je de kooi wat vaker schoonmaken omdat twee cavia's nu eenmaal wat meer plassen en poepen dan één, en misschien ben je wat meer geld kwijt aan voer omdat twee nu eenmaal meer eten dan één, maar als je dat er niet voor over hebt, kan je beter géén cavia kopen.
Aan het nemen en hebben van dieren zitten verantwoordelijkheden en een daarvan is dat je ervoor zorgt dat jouw dier gelukkig en tevreden is. Dat doe je bij cavia's ondermeer door er twéé te nemen. Als je dat niet wilt, moet je de cavia een plezier doen en er géén nemen. Hij is dan beter af bij iemand anders die er wèl twee wil nemen, hebben en verzorgen.


Maar ik wil een aanhankelijke cavia! En dat krijg ik niet met twee!
Jawel, hoor. Twee cavia's kunnen net zo aanhankelijk worden als één. Zelfs als je tien cavia's hebt, kunnen ze allemaal net zo aanhankelijk worden als één. Het hangt er maar net vanaf hoeveel tijd je erin stopt.
Als je nooit naar je cavia omkijkt, went hij ook niet aan je. Spendeer je veel tijd aan hem, dan went hij aan je en wordt hij tam. Als je vier cavia's hebt en je besteedt aan hen veel tijd, dan wennen zij aan je en worden ze allemaal tam.
Het kost dus wat meer tijd om twee cavia's aanhankelijk te krijgen, maar dat is alles.
Overigens zijn er ook cavia's die nooit aanhankelijk worden: dat zit dan in hun karakter.

top



Soms kan het niet anders

Soms is de enige mogelijkheid om een cavia tijdelijk apart te zetten.

Besmetttelijke ziekte, castratie of vechtpartijen
Natuurlijk dient een cavia apart te worden gezet als hij een besmettelijke ziekte heeft, maar ook als hij geopereerd is en daarom tijdelijk apart moet zitten.
Een beer die gecastreerd is moet ook een paar weekjes alleen zitten voor hij bij een zeugje mag en een beertje dat nog niet oud genoeg is om gecastreerd te worden, moet ook tijdelijk alleen zitten.
Sommige cavia's vechten zo erg dat er niets anders op zit om ze apart te zetten - maar voor hen moet dan wel een oplossing worden gezocht zodat ze ieder met een andere cavia samen kunnen wonen.


Oudere cavia
En dan heb je ook nog de oude cavia's die liever apart zitten. Dat komt wel eens voor. Ze vinden het dan best om hun laatste dagen zonder gedoe van andere cavia's te slijten. Maar je moet wel altijd proberen of een oude cavia een maatje wil, want de meeste oude(re)  cavia's vinden dat juist wèl leuk en knappen helemaal op van een maatje. Je mag er dus nooit zomaar vanuit gaan dat een oudere cavia geen gezelschap meer wil!


Trauma
Er zijn ook cavia's die het niet leuk vinden om bij andere cavia's te zitten; vaak ligt daar dan een trauma aan ten grondslag. Ze hebben dan nooit geleerd hoe je met andere cavia's om moeten gaan omdat ze altijd alleen zaten. Of er zijn andere nare dingen gebeurd. Heel vaak trekt dit in de loop der tijd wel bij. Soms kan dit enige tijd en heel soms wel een paar jaar duren. Ook voor hen moet voor gezelschap worden gezorgd. Als samenwonen nog niet kan, kan je een kooi met andere cavia's naast de getraumatiseerde cavia zetten.


Agressie
Sommige cavia's zijn agressief; die vallen dan alles en iedereen aan. En wat je ook probeert; iedere koppeling mislukt al in de eerste seconde omdat ze meteen de ander aanvallen.
Dat is heel erg vervelend, zeker ook voor de cavia.
Als er niets lichamelijks aan de hand is, ligt het aan het verleden. De cavia is dan getraumatiseerd, heeft heel nare ervaringen met cavia's gehad (bijvoorbeeld omdat hij de laagste in de rangorde was en bij heel dominante cavia's inwoonde) of heeft helemaal geen ervaring met cavia's omdat hij altijd alleen zat en vindt ze daarom doodeng.
Die cavia's moeten dan, voor de veiligheid van de andere cavia's, alleen zitten.
En de beste remedie is tijd. Na een aantal maanden, soms na een jaar, zal de cavia tot rust komen en wel een ander accepteren. Een cavia die andere cavia's eng vindt, zal gebaat zijn bij het kunnen kijken naar andere cavia's door gaas of tralies heen zodat hij langzaam aan ze kan wennen en kan zien wat de andere cavia's doen. Ook samen op schoot nemen, kan dan helpen.


Zenuwpoten
Je hebt cavia's die andere cavia's het leven zuur maakt. Omdat hij vreselijk graag wil paren bijvoorbeeld en daarom de hele dag de andere achterna loopt en bovenop ze springt en met ze wil paren. Dan kan een beer zijn wiens hormonen door z'n lijf gieren, maar ook een zeugje die eierstokcystes heeft en door haar constante neiging te willen paren met de andere hen tot waanzin drijft.
Beertjes worden vanzelf ouder en rustiger; althans, de meeste. Je hebt altijd beren die zenuwpezen blijven, maar over het algemeen gaat het beter naarmate ze ouder worden.
Zeugjes met eierstokcystes kunnen zelf niets aan hun gedrag doen. Het is een lichamelijke kwaal en de ontregelde hormoonhuishouding zorgt voor hun afwijkende gedrag. De enige definitieve oplossing is de eierstokcystes weg te laten halen.


Dominantie
Er zijn ook cavia's die zó dominant zijn dat ze dat constant moeten laten zien. Ze lopen dan het hok rond en springen dan op de één 'IK ben de baas!' en dan op de ander: 'IK ben lekker de baas!' en dan weer op de één en dan weer op de ander enz.
Je ziet de anderen dan denken: 'Ja, dat weten we nu wel.'
Maar stoppen? Ho, maar! Het zijn cavia's die de andere tot waanzin drijven en er kunnen ook makkelijk gevechten uit voortkomen, juist omdat die andere dat niet accepteren.
De remedie is dan veel laten rennen en hollen en veel nieuwe dingen te zien en te ervaren geven zodat hij zoveel mogelijk energie kwijt kan vóór hij weer bij de andere gaat.


Eén cavia over
Als je langere tijd twee of meer cavia's  gehad hebt en ze zijn allemaal oud geworden en uiteindelijk gestorven op één na en je wilt geen cavia's meer, dan haal je natuurlijk geen nieuwe in huis als je er nog maar één hebt. Want op die manier blijf je bezig omdat cavia's nooit exact op hetzelfde moment sterven.
Als het een cavia is die nu 5 of 6 is en die z'n leven lang met anderen heeft samengewoond, dan is er niets op tegen om hem een fijne oude dag te geven met veel knuffels en lekker eten waarbij hij dan alleen woont. Hij heeft immers een mooi leven gehad, hij kent het huis waar hij woont en hij kent zijn baasje en hij is daar dus helemaal vertrouwd. Een poos alleen zitten, zal hem dan geen kwaad doen.
Is de cavia echter veel jonger dan dat, dan is het toch te overwegen om een andere oplossing te zoeken. Jarenlang alleen blijven zitten, eigenlijk in afwachting van je sterfdatum, is niet fijn. Een oplossing zou dan zijn om er een oude(re) cavia bij te zetten. Een laatste mogelijkheid is dan nog om een ander huis voor hem te zoeken.


Fokbeer
Een fokbeer die je nog niet wilt laten castreren omdat hij zeugjes moet bevruchten, zit periodes alleen en een korte periode valt altijd wel te overbruggen. Hij zit natuurlijk ook periodes bij zeugjes en als een nestje is geboren, kunnen de jonge beertjes vanaf vier weken bij hem zitten zodat hij aan hen gezelschap heeft.

Het is wel altijd aan te bevelen om de kooi van een cavia die tijdelijk alleen zit naast een andere kooi te zetten waar cavia's inzitten. Dat is gezelliger dan helemaal alleen in een hoekje staan.


De uitzondering op de regel
Bestaat er een uitzondering op de regel? Bestaan er cavia's die liever alleen zitten? Niet als ze van jongs af aan met andere cavia's samenwonen. De enige cavia die liever alleen zit, is een cavia die niet helemaal normaal is. Dat 'niet helemaal normaal' kan komen doordat hij slechte ervaringen heeft gehad met andere cavia's zoals bijvoorbeeld constant niet weg kunnen komen als hij wordt aangevallen of nooit weg kunnen komen als een zeugje de beer niet wil. Het kan ook komen doordat hij nooit met andere cavia's heeft samengewoond en dus niet weet hoe hij sociaal moet omgaan met andere cavia's en hij ze eng vindt. Het kan ook zijn dat hij niet weet dat hij een cavia is omdat hij alleen mensen kent.
Toch, de meeste gevallen kunnen opgelost worden. Soms met geduld en liefde, soms met heel veel geduld en heel veel liefde, maar het komt zelden voor dat er niets meer met een cavia te beginnen is.

top



Twee beertjes?

Twee of meer beertjes kunnen best samenleven. Het maakt dan niet uit of ze familie van elkaar zijn. Twee wildvreemde beren hebben evenveel kans dat ze het goed samen kunnen vinden als twee broers. Dat komt omdat het er bij cavia's niet om gaat van wie je familie bent, maar wie je aardig vindt.
Twee broers kunnen best een hekel hebben aan elkaar en daarom gaan vechten, terwijl twee vreemde beren die je zomaar bij elkaar zet de beste vrienden kunnen worden. Alles hangt dan ook af van de karakters. Die gaan goed samen of niet.
Castreren maakt hierbij niets uit; als beren elkaar mogen, dan mogen ze elkaar, ongeacht of ze nu wel of niet gecastreerd zijn. En beren die elkaar niet mogen, mogen elkaar ook niet als ze gecastreerd zijn.
Wat wel van invloed kan zijn, is of er zeugen in huis zijn. Veel berenparen kunnen daar niet tegen. Die kunnen dan wel fijn samenleven zonder zeugenlucht, maar die krijgen mot en/of gaan vechten als ze zeugjes ruiken.
Ook als de beren in dat huis met zeugenlucht zijn geboren en opgegroeid, kan het mis gaan, en of ze nu samen zijn opgegroeid of niet, heeft daar geen invloed op. Ze ruiken de zeugjes dan, en gaan vechten om te beslissen wie er de sterkste is en wie er mag paren.
Het hoeft echter niet zo te gaan, want er zijn ook beren die naast zeugjes leven en die toch samen heel vreedzaam leven.
Garanties zijn echter nooit te geven. Het ligt helemaal aan de karakters van de beren of het wel of niet lukt en wat ze kunnen verdragen (aan zeugjesgeuren en dergelijke). Sommige beertjes kunnen prima samen leven, andere niet.

top



Twee zeugjes?

Net zoals twee beertjes kunnen samenleven, kunnen ook twee zeugjes samleven. Meer dan twee zeugjes kan ook; drie, vier of nog meer kan prima.
Maar omdat ze in een groep leven, zal altijd de rangorde bepaald worden. Als de zeugjes bij elkaar opgroeien, zal dat geleidelijk aan gaan en zullen ze er niet over hoeven te vechten als ze volwassen zijn, juist omdat ze al van jongsaf aan weten wie de baas is. Maar als vreemde zeugjes bij elkaar worden gezet, kan dat op vechten uitdraaien.
Ze gaan dan hoog op hun poten staan, zetten hun haren overeind en lopen met wiegende bewegingen om elkaar heen, terwijl ze tandengeklapper laten horen. Normaalgesproken is dit van korte duur: als de rangorde is bepaald, is het vechten over.
Er hoeft overigens geen vechten aan te pas te komen om te bepalen wat de rangorde is. Het vaststellen daarvan kan ook heel snel en heel subtiel gaan. Soms merk je niet eens dat er een nieuwe in de groep is omdat ze meteen geaccepteerd is, soms is er even mot of lopen ze even heel driftig achter elkaar aan maar keert de rust alweer snel terug.
Hoe het verloopt, is echter nooit te zeggen omdat ieder zeugje een uniek karakter heeft en dus ook voor- en afkeuren.

top



Blijven ze vechten?

Als de cavia's, of het nu beertjes of zeugjes zijn, blijven vechten, dan zijn ze beiden erg dominant en zullen ze doorgaan tot er rake klappen vallen en er bloed vloeit. Het is dan beter om ze uit te elkaar te halen. In het wild zal de verliezer er altijd vandoor gaan - en daar kan dat ook makkelijk omdat er genoeg ruimte is. Maar in een kooi kan dat niet, dus dan zullen ze blijven vechten als je ze niet uit elkaar haalt.

top



Beertje en zeugje?

Een beertje en een zeugje gaat prima. Maar zorg er wel voor dat ze apart zitten tot het beertje is gecastreerd en dat ze daarna nog eens zes weken apart zitten zodat het beertje geen vruchtbaar sperma meer heeft - je zal niet de eerste zijn die met een ongewenst nestje zit.

Het is gebleken dat sommige beren die bij een zeug werden gezet op het moment dat hun castratie zes weken geleden was, in staat waren om een zeugje te bevruchten. Daarom dien je een termijn van acht weken aan te houden als je 100% zekerheid wilt, hoewel een termijn van zes weken meestal wordt aangehouden.
Je moet het dan ook zo zien: Vanaf het moment dat de beer geen ballen meer heeft, worden er geen nieuwe zaadcellen meer aangemaakt, maar degene die er nog zijn, zijn nog actief. Vanaf de castratie worden de zaadcellen die er nog zijn, door middel van zaadlozingen opgebruikt tot er niets meer is. Als de beer geen zaadlozingen heeft, dan worden de zaadcellen uiteindelijk weer door het lichaam opgenomen.
De kans dat een beer een zeug nog kan bevruchten na de castratie, wordt dus met iedere week minder, maar de gevaarlijkste periode is tot en met vier weken. Na vier weken is de kans een stuk kleiner, maar nog altijd aanwezig; vandaar dat zes weken algemeen wordt aangehouden. Dan mag je verwachten dat er geen risico meer bestaat.

top



Beertje en meerdere zeugjes?

Ook dat gaat prima. Soms kunnen de zeugjes wel eens kibbelen of zelfs vechten om de rangorde te bepalen, maar als dat eenmaal geregeld is, is er niets meer aan de hand. Natuurlijk wel het beertje laten castreren!

top



Zeugje en meerdere beertjes?

Dit is vragen om moeilijkheden. Ook als de beertjes gecastreerd zijn, zullen ze willen paren met het zeugje. Bovendien zullen ze uit willen maken wie de baas in de kooi is. Vechten is het resultaat.

top



Meerdere beren en zeugjes?

Meerdere beren en zeugen is nooit een goed idee. De enige uitzondering is een nestje waarin een of meer beertjes zitten. Deze zullen vreedzaam met elkaar en met andere beren samenwonen. Vanaf de leeftijd van vier weken, soms vanaf drie weken, worden de beertjes zich bewust van wie ze zijn en is het mogelijk dat ze de andere beertjes of oudere beren gaan uitdagen.
De beertjes moeten sowieso weg van de zeugjes als ze geslachtsrijp zijn (met vier weken.

top



Oud en jong?

Heel oude cavia's kunnen het soms rustiger vinden om alleen te zitten. Ga hier echter nooit zomaar van uit! De meeste cavia's vinden het namelijk, hoe oud ze ook zijn, altijd prettig om gezelschap te hebben. Daar knappen ze van op, daar krijgen ze enerige van en daar worden ze gelukkiger van omdat het immers veel prettiger is om sámen te eten en om sámen te slapen.
Het is wel zo dat bijvoorbeeld een oud zeugje meestal geen behoefte heeft aan een jong beertje. Dat is dan veel te druk en bovendien zal zo'n jong beertje, met z'n onuitputtelijke energie, altijd maar op de zeug willen rijden. Dergelijke dingen kunnen de zeug uitputten, waardoor haar weerstand zal verminderen en ze zo dus vatbaarder is voor ziektes - en bovendien zal ze ongelukkig zijn als ze geen rust meer heeft.

Volwassen beertjes accepteren vrij makkelijk een andere, jongere cavia zolang het maar een zeugje is. Het lukt ook altijd wel in het begin om een jong beertje te koppelen aan een ouder beertje, maar de kans zit er altijd in dat het jonge beertje, als hij volwassen wordt, toch gaat vechten om de positie van de oude beer te verkrijgen: namelijk de baas van de kooi zijn.

Volwassen zeugjes accepteren altijd een jonger beertje of een jonger zeugje. Soms is er wellicht even wat wrijving omdat ze moeten bepalen wie de baas is, maar dat is meestal na een paar dagen over.

Jonge cavia's accepteren alle andere cavia's, ongeacht of het een beer of zeug is. Naarmate ze ouder worden, kan dit lastiger gaan, maar het hangt ook altijd van hun karakter af of ze, als ze een paar maanden of een half jaar oud zijn, direct een andere cavia accepteren.

top


Maar hoe zit met die geestelijke mishandeling? Ik heb een cavia die heel oud is geworden en die zat alleen. Als mijn cavia niet gelukkig zou zijn, zou hij niet zo oud geworden zijn! Want dieren die niet gelukkig zijn, blijven echt niet zo lang leven!

Was het maar zo. Was het maar zo dat als een dier niet gelukkig zou zijn, hij zou sterven. Dan zou meteen de bio-industrie geen bestaansrecht hebben. En broodfokkers zouden er dan ook wel mee kunnen stoppen. Dan zou dierenleed in één klap opgelost zijn, want als een dier zou sterven als het ongelukkig is, zou niemand meer een ongelukkig dier kunnen houden. De bio-industrie niet, broodfokkers niet. Iedereen die dan een dier zou mishandelen of het eenzaam opsluiten of het op welke andere manier dan ook ongelukkig maken, zou meteen een dood dier hebben. Er zouden geen kistkalveren meer zijn, geen kettinghonden, geen proefdieren, geen broodfokteven. En de enige manier om een dier te kunnen houden, zou zijn als je er goed voor was. Als je het alles gaf wat het nodig had zodat het gelukkig zou zijn.

Maar dat is dus niet zo. Ongelukkige dieren blijven gewoon leven. Beren die in een kooi opgesloten worden die net zo groot zijn als zijzelf om hun gal af te tappen, blijven gewoon leven. Varkens wiens tanden onverdoofd tot op het bot worden afgesleten en die onverdoofd gecastreerd worden, blijven gewoon leven. Nertsen die gefokt worden voor bont en die in een te kleine geheel draadgazen kooi moeten wonen, blijven gewoon leven.
En hoewel een cavia die alleen zit, het bij een goed baasje (die hem veel knuffelt en veel dingen met hem doet en hem los laat lopen) gelukkig niet zo slecht heeft als de dieren in deze voorbeelden, mist hij wel degelijk een soortgenoot. Want dat zit in zijn bloed en in zijn genen: het is immers een groepsdier. En zonder een soortgenoot, voelt hij zich eenzaam. En eenzaamheid leidt tot ellende, afstomping en narigheid. Groepsdieren alleen houden is en blijft geestelijke mishandeling omdat het indruist tegen hun natuur.

top


Mijn eigen ervaringen

Soms denken bezoekers van deze site dat ik, omdat ik bepaalde dingen afkeur, het zelf altijd goed heb gedaan. Maar de werkelijkheid is dat ik ook gewoon mens ben en kind ben geweest en dat ook ik fouten heb gemaakt. Ik heb vroeger helaas ook cavia's alleen gehouden - en ik ken andere caviabaasjes die dat ook deden. Maar dat was toen en toen wisten we helaas niet beter. Nu hebben we geleerd en weten we dat één cavia alleen niet goed is.

Toen ik 16 was, had ik een oude cavia. Die zat alleen sinds haar zusje was gestorven. Ik wilde geen nieuwe cavia's meer, dus ik zou na haar dood geen nieuwe meer nemen.
Maar toen we op vakantie gingen, zorgde mijn oma voor haar. En ze stierf. Omdat mijn oma dat zo naar vond, dat ik thuis zou komen en er geen cavia's meer zouden zijn, kocht ze een nieuwe.
Maar ik wilde haar dus eigenlijk niet. En ik wilde geen cavia's meer. En dus bleef Tara haar leven lang alleen. Ik haalde haar er wel veel uit en speelde met haar en ze zat urenlang op mijn bed als ik daar naar muziek luisterde en zat te schrijven. Maar ze bleef alleen, haar leven lang. En ze werd 7 jaar oud.
Maar was ze gelukkig? Nee, natuurlijk niet. Want het enige waar ze echt gelukkig door zou zijn geweest, was caviagezelschap.
Toen wist ik dat echter niet. Ik dacht dat ik het goed deed. Toen ik er later achterkwam dat dat niet zo was, vond ik dat heel verdrietig. En ik voelde me erg schuldig. Ik vond het heel naar dat ik haar geen beter leven had gegeven.
Maar ik heb er wel twee dingen door geleerd:
1. Houd nooit een dier als je het niet zelf wilt!
2. Maak een fout nooit twee keer.
Dus sindsdien heb ik nooit meer dieren in huis gehaald die ik niet zelf wilde, en ik heb nooit meer cavia's alleen laten zitten maar er juist altijd alles aan gedaan om hun problemen op te lossen en ze te koppelen als ze bijvoorbeeld getraumatiseerd of agressief waren.
En ik denk weleens dat Tara bij mij is gekomen, juist om me DIE les te leren: dat cavia's niet alleen horen te zitten, maar altijd samen moeten met andere cavia's.

Soms e-mailen mensen me en ze zijn dan boos. Omdat zij een cavia hebben die alleen zit en omdat ze het niet leuk vinden als ze hier lezen dat dat geestelijke mishandeling is.
En dat is natuurlijk ook niet leuk. Denk je het goed te doen, en dan lees je zoiets!
Maar hoewel het niet leuk om te lezen is, is het niet fout om iets niet te weten. Het wordt pas fout als je het weet, maar desondanks niets doet om het beter te doen.
Als je niet weet dat cavia's groepsdieren zijn, dan valt er weinig aan te doen. Maar als je het wel weet en je je cavia alsnog alleen laat zitten ... nee, dat is niets om trots op te zijn.
Maar als je het hier leest en je zorgt er dan voor dat je alleenzittende cavia gezelschap krijgt van een cavia ... ah, dan mag je héél trots, supertrots, op jezelf zijn!