|
 Hoe weet je of je een beer of een zeug hebt?
Dat wordt je altijd verteld door de degene van wie je de cavia koopt. Als je een zeugje wilt, ga je op zoek naar een zeugje en wil je een beer dan ga je op zoek naar een beer. Tot zover is het niet moeilijk - tenzij degene van wie je de cavia koopt of overneemt geen verstand van cavia's heeft. Dan loop je de kans met een cavia thuis te komen die van het 'verkeerde' geslacht is.
Daarom is het altijd zinvol zelf vast te kunnen stellen van welk geslacht je cavia is. Maar
ook als je een nestje hebt, moet je het verschil kunnen zien tussen een beer en een zeug.
Geslacht vaststellen
Om het geslacht vast te stellen dien je de cavia van de onderkant te bekijken. Als je cavia er niet aan gewend is om op zijn rug te liggen, kan hij behoorlijk tegenspartelen. Het beste is het om de cavia op iets te leggen dat licht omhoog staat zodat hij niet helemaal plat op zijn rug ligt, maar in een hoek van ongeveer 45 graden. Dan ligt zijn kop hoger dan zijn kont en dit zal hij iets minder onaangenaam vinden. Als je op een lage stoel zit, wijzen
je bovenbenen altijd al een beetje omhoog; dit is een goede hoek om je cavia tegenaan te leggen. Het enige nadeel is dan dat je wellicht niet zelf dichtbij genoeg kan komen om het goed te zijn. De andere optie is dan ook dat iemand anders de cavia op zijn rug legt. Die persoon kan dan de cavia tegen zich aanhouden en één hand over het lijfje leggen en met de andere hand de kont ondersteunen. Ook zo ligt de cavia niet helemaal plat op zijn rug, maar ligt in een hoek.
Het verschil
Het verschil tussen een beer en een zeug is makkelijk vast te stellen als je weet waar je op moet letten, maar bij jonge cavia's kan het nog weleens een probleem opleveren. Volwassen beren hebben balletjes en een piemel; de geslachtsdelen van een zeugje zien er ongeveer uit als een Y-vormige opening.
Let op! Beertjes kunnen hun ballen terugtrekken in hun lichaam, dus als je géén balletjes ziet, wil dat niet zeggen dat het een zeugje is!
Let op! Zeugjes kunnen verdikte vaginalippen hebben (ontstaat vaak door incontinentie) dus als je verdikkingen ziet, wil dat niet zeggen dat het balletjes zijn!
Drukken op de buik?
Je leest vaak dat je op de buik moet drukken, net boven de geslachtsdelen om zo die piemel naar buiten te drukken. Ik heb dat uitgetest bij Fido en Arion, twee gecastreerde beertjes en bij Attilla, een ongecastreerd beertje, maar wat er ook gebeurde: er kwam geen piemel naar buiten. De vraag is dus of het 'op de buik drukken' zo'n handig advies is. Je kunt het piemeltje wel naar buiten krijgen, maar niet door op de buik te drukken. Als je de piemel naar
buiten wilt krijgen, dien je de schacht (waar het piemeltje in zit) voorzichtig omlaag te trekken.
|
 |
Leg
je vingers tussen de blauwe en rode pijl
in en trek het vel voorzichtig omlaag. Je
beweegt je vingers dus naar links. De penis
zal daardoor langzaam zichtbaar worden. |
Overigens hoef je de penis helemaal niet naar buiten te krijgen om te weten dat het een beertje is. Je kan meestal de penis door de huid heen zien (zoals hierboven op de foto) en als je hem niet ziet, omdat de penis te klein is of de huid te donker of te veel behaard, dan kan je de penis altijd voelen. Ook bij heel jonge beertjes; je voelt dan een klein verdikkinkje onder de huid; net alsof er een dun naaldje zit of een dunne breipen.
Jonkies
Bij jonkies kan het geslacht moeilijker vast te stellen zijn als je dat nog nooit hebt gedaan, maar iemand die dat wel kan, kan al direct na de geboorte vaststellen welk geslacht de jonkies zijn. Omdat beertjes met vier weken bij de moeder weg moeten om ongewenste bevruchting van de moeder en eventuele zusjes te voorkomen, kan je, als je niet zeker bent om wat voor geslacht het gaat, wachten tot de jonkies drie weken oud zijn. Dan moet je redelijk makkelijk
kunnen vaststellen wat het geslacht is.
Als je er niet uitkomt, ga dan naar iemand die dat wel kan. Vraag dan wel eerst of die persoon dat ècht kan, want als het sexen (het geslacht bepalen) niet goed gebeurt, kunnen de gevolgen heel naar zijn. Iemand die het sexen zeker moet kunnen is een caviafokker. Je zou zeggen dat een dierenarts dat ook moet kunnen, maar dat is niet altijd het geval.
Gedrag
Hoewel beertjes zich anders kunnen gedragen dan vrouwtjes, moet je nooit op het gedrag afgaan om het geslacht vast te stellen! Ook zeugjes kunnen imponeergedrag, hofgedrag en paargedrag vertonen, inclusief de lichaamstaal en geluiden die daarbij horen!
Grootte
Hoewel beertjes over het algemeen groter zijn dan zeugjes, moet je niet denken dat een grote cavia een beer is en een wat kleinere cavia een zeug. Er zijn namelijk heel veel zeugjes die groot zijn, en beertjes die klein zijn. Het hangt ook van het ras af, want het ene ras is iets groter dan het andere ras. Als je een nestje hebt, is het meestal wel zo dat de grotere jonkies beertjes zijn, maar dit hoeft zeker niet altijd zo te zijn!
Tepels
Iedere cavia heeft twee tepels. De beertjes dus ook! Je kan dus nooit afgaan op het aantal tepels of de aanwezigheid van tepels om te bepalen of het een zeug of een beer is.
Ontwikkeling van de geslachtsdelen
De geslachtsdelen worden niet alleen groter als de cavia opgroeit van jonkie tot volwassen cavia, maar ze veranderen ook.
De lippen van de vagina van de zeug worden groter en dikker en de opening is duidelijker zichtbaar.
Een beertje heeft vlak na de geboorte al wel balletjes, maar die zijn nog niet te zien. Ze worden groter naarmate het beertje ouder wordt. Vanaf een paar weken kunnen ze al te zien zijn, maar ze zijn pas echt duidelijk zichtbaar als de beer een
paar maanden is - en als hij ze niet ingetrokken heeft natuurlijk.
Het piemeltje van de beer wordt ook groter naarmate hij opgroeit. Eerst is het alleen maar een klein stipje, later kan de piemel goed zichtbaar worden of naar buiten steken. Sommige beren echter krijgen nooit een uitstekend piemeltje, maar zij houden altijd een verdikking. Als de beer wil paren, zal de piemel, of hij in ruststand nu wel of niet zichtbaar is, natuurlijk wel altijd naar buiten steken.
 top
De beer
De beer heeft, net zoals de zeug, geslachtsdelen die er ongeveer Y-vormig uitzien, hoewel anderen weer zeggen dat de opening i-vormig is: een recht streepje met een stipje aan de bovenkant. Het stipje is dan het piemeltje. Of je het nu een Y-vormig of i-vorming vindt; deze opening is de anus van de cavia. En boven de anus zit de piemel.
De beer heeft (meestal) een zichtbaar stipje net boven de anus. Dit stipje kan gewoon een verdikking zijn of er uitzien als een uitstekend piemeltje. Indien de balletjes van de beer al groot genoeg zijn om te kunnen zien, heeft hij naast de anus twee verdikkingen. De balletjes kunnen er uit zien als echte balletjes, maar het kan ook bij de verdikking blijven. Als de beer zijn ballen ingetrokken heeft, is er niets te zien. Bovendien is het zo dat de anus er ook bol uit kan zien en dan lijkt het alsof de beer twee
balletjes heeft, maar dit is dan in feite de huid van de anus. Afgaan op wel of geen balletjes bij een cavia om vast te stellen of het een beer of een zeug is, moet je dan ook nooit doen.
|
|
Beertje van vier weken oud. |
 |
|
|
Beertje van vier weken oud. |
 |
|
|
Beertje van vier weken oud. |
 |
|
|
Beertje van vier weken oud. |
 |
|
|
Hier zie je de geslachtsdelen
van een ongecastreerde beer van vier maanden
oud. Je ziet de verdikkingen links en rechts
van de geslachtsdelen: dat zijn de ballen.
Het donkere gedeelte zijn de geslachtsdelen
en het lichte stipje even boven het midden
is het piemeltje. |
|
|
Foto van dezelfde beer als hierboven,
maar nu drie weken nadat hij gecastreerd
was. De verdikkingen aan beide zijden van
de geslachtsdelen zijn er niet meer omdat
de teelballen verwijderd zijn.
Je ziet
de donkergekleurde opening van de anus en
daarboven het lichtgekleurde uitstekende
piemeltje. |
|
|
Hier zie je een gecastreerde beer
van drie jaar oud die gecastreerd werd toen
hij zes maanden oud was.
Je ziet de
lichtgekleurde geslachtsdelen met onderaan
in het rose gedeelte de anus en daarboven
het eveneens rose piemeltje. |
|
|
De geslachtsdelen van een gecastreerde
beer van 8 maanden oud. Rechts zie je de
uitvergroting. |
|
|
|
De geslachtsdelen van een ongecastreerde
beer van 5 maanden oud. Rechts zie je de
uitvergroting. |
|
|
|
Een beertje van 1 dag oud. |
|
|
|
Een beertje van 1 dag oud. |
|
top
De zeug
De zeug heeft, net als de beer, een (ongeveer) Y-vormige opening. Bij de zeug ontbreekt het stipje (meestal) net boven de Y-vormige opening.
|
|
Zeugje
van vier weken oud. |
|
|
Zeugje
van een jaar oud. |
|
|
De geslachtsdelen van een zeugje
van vier weken oud. Je ziet de lichtgekleurde
geslachtsdelen die ongeveer in een Y-vorm
lopen. |
|
|
De geslachtsdelen van een zeugje
van zes maanden oud. De linkerhelft van
de vagina is lichtgekleurd en de rechterhelft
donkergekleurd (net zoals de kleur van de
vacht links lichter is dan rechts.)
Boven de Y-vorm zie je een stipje. Een stipje
wijst meestal op een beer, maar zoals je
ziet kunnen ook zeugjes een verdikking hebben
boven de Y-vormige geslachtsdelen. |
|
|
De geslachtsdelen van een zeugje
van 4,5 jaar oud. De geslachtsdelen zijn
moeilijk te zien omdat er haar overheen
hangt. Ook hier moet je rekening mee houden
bij het vaststellen van het geslacht van
een cavia. |
|
|
De geslachtsdelen van een zeugje
van 2 maanden oud. Rechts zie je de uitvergroting. |
|
|
|
De geslachtsdelen van een zeugje
van zes jaar oud. |
|
|
De geslachtsdelen van een zeugje
van 5 maanden oud. Rechts zie je de uitvergroting. |
|
|
|
De geslachtsdelen van een zeugje
van 3 maanden oud. Rechts zie je de uitvergroting. |
|
Valkuilen
De ene cavia is de andere niet en het ene geslachtsdeel is het andere niet.
Beren hebben meestal een Y-vorm en meestal een piemeltje dat zichtbaar is als een stipje of een verdikking. Maar soms ook niet. Soms is de Y-vorm meer rond of heeft een andere vorm of lijkt op een i-vorm. Soms ook zie je het piemeltje helemaal niet. Soms zijn de ballen heel duidelijk zichtbaar, soms helemaal niet. Wat wel altijd aanwezig is, is het piemeltje. En, hoe
klein het piemeltje ook is, het is altijd te voelen op de buik.
Zeugjes hebben meestal een Y-vorm zonder stipje of verdikking boven de Y. Maar soms ook niet. Soms is er wel een verdikking of stipje zichtbaar boven de geslachtsdelen. De geslachtsdelen hebben vaak een Y-vorm maar soms ook niet; dan zijn ze ronder of hebben ze een verdikking of hebben ze een ander vorm.
Neem daarom niet één voorbeeld als uitgangspunt, maar vergelijk cavia's en bekijk zoveel mogelijk foto's zodat je een beer en een zeug kan herkennen, ook al hebben de geslachtsdelen een andere vorm dan je gezien hebt op foto's of tekeningen.
|
home